ضابطۀ تفکیک جرایم مختلف از غیرمختلف در مادۀ ۱۳۴ اصلاحی قانون مجازات اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 دانشیار بازنشستۀ گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران،‌ ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت اصلاح و کیفرهای قضایی، دانشکدۀ حقوق قضایی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران

چکیده

تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری در سال ۱۳۹۹ بخش قابل‌توجهی از مقررات ناظر به جزای عمومی را دستخوش تحول کرد. مادۀ ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی نیز یکی از مقرراتی است که به‌طور کلی دگرگون شد و نظام جدیدی بر تعیین کیفر جرایم متعدد حاکم کرد. قانون‌گذار با برگشت به مقررات سال ۱۳۷۰، میان تعدد جرایم مختلف و غیرمختلف قائل به تفکیک شده و این تمایز منشأ آثار متفاوتی همچون تخییر قاضی در تشدید کیفر یا تعداد مجازات‌های تعیینی توسط وی شد. یکی از چالش‌های اساسی در نحوۀ تمییز این دو دسته از جرایم و ارائۀ معیار جهت برون‌رفت از سکوت قانون‌گذار است. در این پژوهش به شیوه‌ای توصیفی و تحلیلی به بررسی معیارهای پیشنهادی و تجزیه و تحلیل مواد قانونی و دیدگاه‌های مختلف درخصوص موضوع پرداخته و تلاش شد تا به ارائۀ سنجۀ مناسبی در تشخیص جرائم مختلف از غیرمختلف برسیم. همچنین، با کاوش پیرامون مصادیق جرایم غیرمختلف، نظریۀ ادارۀ حقوقی در این زمینه به بوتۀ نقد گذاشته شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The rule of Separating Different Crimes from Non-different ones in Article 134 of the Amendment of the Islamic Penal Code

نویسندگان [English]

  • Rasool Ahmadzadeh 1
  • GholamHosein Elham 2
  • Mojtaba Tam 3
1 .PhD Student in Criminal Law and Criminology, Faculty of Law, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran
3 .Master student of Correctional Management and Judicial Punishment, Faculty of Judicial Law, University of Judicial Sciences and Administrative Services, Tehran, Iran
چکیده [English]

The passage of the Law on Reducing the Punishment of Imprisonment in 1399 changed a significant part of the provisions governing public punishment. Article 134 of the Islamic Penal Code is also one of the provisions that was completely changed and a new system ruled on the punishment of various crimes. Returning to the regulations of 1370, the legislator distinguished between the multiplicity of different and non-different crimes, and this distinction became the source of different effects such as the judge's change in aggravation of punishment or the number of punishments determined by him. One of the main challenges in how to distinguish these two categories of crimes and provide a criterion for breaking the legislator's silence. In this research, in a descriptive and analytical manner, the proposed criteria were examined and the analysis of legal materials and different views on the subject was tried and an attempt was made to provide a suitable measure in distinguishing different from non-different crimes. Also, by exploring examples of non-violent crimes, the theory of legal administration in this field was criticized.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aggravation of punishment
  • Multiple offenses
  • Different offenses
  • Similar offenses
  • Identical offenses

مراجع

آخوندی، محمود (1379)، «جرائم مشابه و تشدید مجازات: نقد و توجیه یک رویه قضایی»،‌ مجله مجتمع آموزش عالی قم،‌ شمارۀ 6، ص 22-5.
اردبیلی، محمدعلی (۱۳۹۶)، «درباره قواعد تعدد جرائم تعزیری در پرتو آرای قضایی»، فصلنامه رأی: مطالعات آرای قضایی، شمارۀ ۲۱، ص 38-17.
اردبیلی، محمدعلی (1385)، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، چاپ یازدهم، تهران: میزان.
احمدزاده،‌ رسول و مجتبی تام (1400)، ملاحظاتی دربارۀ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، چاپ چهارم، تهران: مرکز مطبوعات و انتشارات قوۀ قضائیه.
اسحقیان، سیدحسن (1390)، بررسی تعدد جرایم تعزیری با تأکید بر جرایم مواد مخدر، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، تبریز: دانشگاه تبریز.
استفانی، گاستون؛ لواسور، ژرژ؛ بولوک، برنار (1377)، حقوق جزای عمومی، ترجمه حسن دادبان، جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
الهام، غلامحسین و محسن برهانی (1398)، درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)، جلد دوم، چاپ پنجم، تهران: نشر میزان.
باهری، محمد (1396)، حقوق جزای عمومی، چاپ دوم، تهران: نشر نگاه معاصر.
بسامی، مسعود و اکبر وروایی (1394)، «تعدد نتایج مجرمانه در فقه و حقوق کیفری ایران»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شمارۀ 13، ص 62-35.
پژوهشگاه قوه قضائیه، پژوهشکده استخراج و مطالعات رویۀ قضایی (1391)، مجموعه آرای قضایی دادگاه تجدیدنظر استان تهران (کیفری)- تیر، مرداد، شهریور 1392، تهران: مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه.
حاجی‌ده‌آبادی، احمد و امیر باقرزادگان و محمد میرزایی (1395)، «جایگاه تعدد نتیجه در حقوق کیفری ایران»،  پژوهشنامۀ حقوق کیفری، بهار و تابستان، شمارۀ 13، ص 122-101.
حیدری، مسعود و محمدجواد جعفری و علی‌اصغر اعظمی (1397)، «بررسی تعدد نتیجه و مقایسۀ آن با تعدد جرم»، پژوهش حقوق کیفری، شمارۀ 25، ص 189-159.
رایجیان اصلی، مهرداد (۱۳۸۲)، «تحلیلی بر مقررات تعدد جرم و دشواری‌های آن»، فصلنامۀ دیدگاه‌های حقوقی، شماره ۲۸ و ۲۹، ص 36-9.
صادق‌منش، جعفر (1392)، «تعدد جرم و تکلیف دادگاه در مقام صدور حکم: نقدی بر فرایند رسیدگی به یک پرونده»، فصلنامۀ رأی: مطالعات آرای قضایی، شمارۀ 2، ص 88-77.
صبری، نورمحمد (1397)، آموزه‌های حقوق جزای عمومی، تهران: انتشارات مساوات.
ضیاء‌الدین، پیمانی (1374)، بررسی تاریخی و تطبیقی قاعدۀ تعدد جرم، قم: چاپ نگین.
طاهری‌نسب، یزدالله (1379)، تعدد جرم در قانون مجازات اسلامی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
عابدی، احمدرضا (1399)، نگرشی کاربردی به قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، چاپ اول، قم: کتاب طه.
فروغی، فضل‌الله و بهزاد جودکی (1394)، «تعدد نتیجه در جرایم تعزیری براساس قانون مجازات اسلامی 1392»، فصلنامۀ دیدگاه‌های حقوق قضایی، شمارۀ 70، ص 126-103.
گلدوزیان، ایرج (۱۳۸۷)، بایسته‌های حقوق جزای عمومی، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
میرمحمد صادقی، حسین (1392)، جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی، چاپ بیست و سوم، تهران: نشر میزان.
میرمحمدصادقی، حسین و علیرضا درزی رامندی (1399)، «بررسی تطبیقی تعدد جرم در حقوق کیفری ایران و آمریکا»،‌ دوفصلنامه علمی حقوق تطبیقی، دورۀ هفتم،‌ شمارۀ یک. ص 74-51.
نوربها، رضا (1389)، زمینۀ حقوق جزای عمومی، چاپ بیست و هشتم، تهران: گنج دانش.
Zedner, Lucia; Roberts, Julian V. (2012), Principles and Values in Criminal Law and Criminal Justice: Essays in Honour of Andrew Ashworth, Oxford, University Press.
پژوهشنامه حقوق کیفری
دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 24
مقالات
آذر 1400
صفحه 7-26

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار