«به نام خدا»

منشور اخلاقی پژوهشنامه حقوق کیفری

منشور اخلاقی پژوهشنامه حقوق کیفری، که بر مبنای دستورالعمل‌های تدوین‌شده توسط کمیته اخلاق در انتشار پژوهش‌ها (COPE) تنظیم گردیده است، ‌تکالیف و تعهداتی را برای کلیه اشخاص ذینفع و دخیل در فرآیند چاپ و انتشار مجله، اعم از سردبیر مجله، اعضای هیئت تحریریه، مدیرداخلی، ویراستار و ناشر، در نظر گرفته است. این تکالیف برای گروه‌های مختلف اشخاص مذکور به شرح ذیل است:

1. تکالیف سردبیر و اعضای هیأت تحریریه

به منظور حسن عملکرد مجله و رعایت الزامات اخلاق در پژوهش، مدیریت مجله (شامل سردبیر دبیران تخصصی و اعضای هیأت تحریریه) تکالیفی به این شرح بر عهده دارد:

1-1. قانون‌مندی در تصمیم‌گیری برای انتشار مقالات:

مدیریت مجله در مورد اینکه کدام مقالات قابل چاپ در این مجله هستند، تصمیم‌گیری می‌کند. گروه مدیریت، در اتخاذ این تصمیم از سیاست‌های کلان مجله و نیز الزامات قانونی که بر اساس آیین‌نامه‌های مرتبط وزارت علوم تعیین شده است یا در آینده تعیین خواهد شد، تبعیت می‌کند.

1-2. بی‌طرفی:

گروه مدیریت مجله، هیچ مقاله‌ای را بدون آنکه داوری تخصصی، به شرح مذکور در بندهای آتی، در مورد آن انجام شده باشد،‌ جهت انتشار در مجله مورد تأیید قرار نخواهد داد. گروه مدیریت مجله هیچ‌گونه پیش‌داوری و اعمال‌نظر شخصی، سلیقه‌ای، و ... در زمینه پذیرش یا رد مقالات اعمال نمی‌کند و تمامی تصمیمات آن مبتنی بر ملاحظات علمی و تخصصی است.

1-3. بررسی موارد مشکوک:

اگر هر یک از مقالات مندرج در نشریه، از حیث شیوه انجام پژوهش، یافته‌ها و اعتبار مورد تشکیک قرار گیرند، گروه مدیریت مجله ابتدا با نویسندگان تماس گرفته و از آنها درخواست می‌کند که به موارد مطروحه پاسخ دقیقی بدهند. پس از پایان بررسی‌ها، گروه مدیریت مجله نتایج بررسی‌های خود را در نشریه منتشر می‌کند و در صورت لزوم، اصلاحیه‌ای در خصوص مطالب قبلی صادر می‌کند.

مجله تمامی ادعاهای مربوط به نقض حقوق مؤلفان، عدم رعایت اخلاق پژوهش، سرقت علمی و سایر ملاحظات مربوطه را بررسی کرده و خود را متعهد به رعایت تمامی الزامات در این زمینه می‌داند.

2. تکالیف داوران

داوری در مجله به صورت بی‌نام صورت می‌گیرد. هیچ گونه اطلاعاتی که به شناسایی داوران منجر شود، در هیچ یک از مراحل، حتی پس از انتشار مقاله، در اختیار نویسندگان قرار نخواهد گرفت.

2-1. سرعت عمل:

به منظور حفظ حقوق نویسندگان، داوران مجله متعهد می‌شوند که موارد ارجاعی را در سریع‌ترین زمان ممکن پاسخ دهند و چنانچه این امکان برای ایشان مهیا نیست، مجله را در جریان خواهند گذاشت تا نسبت به تعیین داور دیگر اقدام شود.

2-2. محرمانگی:

داوران مجله، مقالاتی را که برای ارزیابی در اختیار آنها قرار می‌گیرد، محرمانه تلقی کرده و در مورد محتوای آنها هیچ گونه اطلاعاتی در اختیار دیگران قرار نخواهند داد.

2-3. بی‌طرفی:

داوری‌ها می‌بایست به نحو بی‌طرفانه صورت گیرد. برای تأمین این هدف، نظرات داوران می‌بایست همراه با توضیحات بیان کننده استدلال‌های ایشان باشد.

2-4. دقت در ذکر منابع:

داوران دقت نظر کافی به عمل خواهند آورد تا هر گونه مطلبی که در مقاله درج شده و از منبعی دیگر اقتباس یا نقل شده است، با رعایت دقیق ضوابط ارجاع، مشخص گردد و منبع مورد استفاده در مقاله درج گردد.

3. تکالیف نویسندگان

شیوه عملکرد نویسندگان مقالات، به عنوان تأمین‌کنندگان اصلی محتوای مجله،‌ اهمیت فراوانی برای این مجله دارد.

3-1. اصالت مطالب:

نویسندگان تضمین می‌کنند که مطالب ارسالی آنها برای مجله از اصالت برخوردار است و قبلاً به هیچ زبانی، در هیچ نشریه‌ای، اعم از داخلی و خارجی، منتشر نشده است. ضمن این که با توجه به عدم چاپ مقالات ترجمه ای، نویسندگان بر تالیفی بودن مقالات متعهد می گردند.

3-2. اصالت نویسندگان:

ثبت‌کننده مقاله در مجله متعهد می‌شود که تنها نام کسانی را در مقاله به عنوان نویسنده درج کند که مشارکت قابل‌توجهی در نگارش مقاله داشته ‌است. نام تمامی کسانی که در نگارش مقاله چنین نقشی داشته‌اند، می‌بایست در مقاله به عنوان نویسنده درج شود.

3-3. رعایت ضوابط ارجاع:

هرگونه استفاده از منابع دیگر، دقیقاً و با ذکر مشخصات کامل منبع مورد استفاده، در مقاله مشخص می‌شود. در مواردی که از مطالب دارای کپی‌رایت استفاده می‌شود (مانند جداول، عکس‌ها و یا نقل‌قول‌های گسترده) نویسندگان متعهد هستند که قبلاً رضایت مکتوب و صریح صاحب حق را اخذ کنند و در مقاله خود نیز آن را تصدیق نمایند.

3-4. همزمانی:

نویسندگان تعهد می‌نمایند که مقالات ارسالی به مجله را تا پیش از تعیین تکلیف نهایی آنها، برای مجله دیگری ارسال ننمایند. ارائه مقاله به بیش از یک نشریه به طور همزمان تخلف محسوب می‌شود و مجله در صورت اطلاع از این امر در هر یک از مراحل بررسی مقالات،‌ ادامه روند بررسی را متوقف خواهد کرد و در صورت تکرار موضوع به دانشگاه یا موسسه متبوع نویسنده به عنوان تخلف گزارش می شود.

3-4. تضاد منافع:

چنانچه نویسندگان در انجام پژوهش خود از منابع مالی مؤسسه یا دستگاه خاصی استفاده کرده‌اند، لازم است که آن را در مقاله خود مورد تصریح قرار دهند.

 

           "این نشریه با احترام به قوانین اخلاق در نشریات تابع قوانین کمیتۀ اخلاق در انتشار (COPE) می باشد و از قانون  پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی  و آیین نامه اجرایی آن پیروی می نماید".

سرقت (دزدی) علمی و ادبی

دانشگاه گیلان، همواره پژوهش های اصیل و تحقیقات علمی معتبر را ارجمند شمارده است. در این راستا، انتشارات دانشگاه گیلان هیچ گونه گذشتی در زمینه دزدی ادبی نشان نداده و همواره تمامی مقالات ثبت شده در مجله‌های این دانشگاه را با دقت هر چه تمام تر مورد بررسی و مطالعه قرار داده است تا از مبرا بودن این آثار از دزدی ادبی اطمینان حاصل کند. لازم به ذکر است که با توجه به شایع بودن دزدی ادبی در تولید آثار علمی، انتشارات دانشگاه گیلان از هر روش ممکن برای مبارزه با این امر استفاده می کند.

انتشارات دانشگاه گیلان از تعاریف و دستورالعمل های کمیته اخلاقیات در انتشارات (COPE) پیروی می کند. برای دسترسی کامل به این دستورالعمل ها، تعاریف و قوانین می توانید به آدرس www.publicationethics.org/resources مراجعه فرمایید.

در این زمینه، تمامی ژورنال های دانشگاه گیلان از تعریف زیر در حیطه دزدی ادبی که توسط انجمن روانشناسی آمریکا در کتاب راهنمای انتشار (ویرایش ششم) منتشر شده است تبعیت می کنند:

استفاده از ایده ها، کلمات، و یا کل محصول بدون ارجاع به منبع اصلی، و استفاده از آن به عنوان ایده ها، کلمات، و محصول خود بصورت یک ایده یا محصول جدید که توسط شخص دیگری غیر از نویسندگان اصلی تولید شده است.

این نشریه، سرقت علمی و ادبی را با استفاده از نرم‌افزارهای مشابه‌یاب، بررسی و با آن مقابله می‌کند.

به عنوان یک واژه کلی، دزدی ادبی، مفاهیم مختلفی را در می گیرد:

    کپی لغت به لغت: کپی کردن لغت به لغت، بصورت کلی یا جزئی، بدون استفاده از نشان نقل قول و یا ارجاع به منبع اصلی.

    تاویل سطحی یا ناکافی: گرفتن ایده ها از منبع اصلی و تغییر ساختار لغات آن به نحوی که شیوه ی نثر نویسنده اصلی همچنان محسوس باشد.

دزدی ادبی مطالب تصویری: استفاده از نمودار ها، عکس ها، یا جداول، بصورت کلی یا جزئی، بدون ارجاع.

 تاویل بدون ارجاع: گرفتن ایده ها از منبع اصلی و سپس تولید مطلب با نثر خود بدون رعایت اصول ارجاع و یا نقل قول.

لازم به ذکر است که انتشارات دانشگاه گیلان، بدون توجه به منبع، هر گونه اثر بدون ارجاع یا نقل قول به منبع اصلی را دزدی ادبی تلقی می کند. اینگونه آثار عبارتند از: نویسندگانی که آثارشان چاپ شده یا چاپ نشده، تز ها و پایان نامه های چاپ شده یا چاپ نشده، سخنرانی ها، آثار خود نویسنده، فایل های پاورپوینت (PowerPoint) مطالب تصویری آموزشی، مقالات ژورنال های علمی، مجلات و روزنامه ها و غیره.

انتشارات دانشگاه گیلان تمامی مقالات ارائه شده را با دقت بررسی نموده و با هرگونه دزدی ادبی در هر مرحله از انتشار برخورد می نماید:

به محض رویت دزدی ادبی در مقالات تازه ارائه شده، کمیته ویرایش ژورنال به تصمیم گیری در این باره می پردازد. در صورتی که دزدی ادبی رویت شده به عنوان یک اشتباه تلقی شود، بلافاصله  به نویسندگان اطلاع داد شده و امکان تصحیح برای آنان فراهم می شود. در صورتی که دزدی ادبی از روی قصد تشخیص داده شود، به نویسندگان اطلاع داد شده و نام آنان در لیست سیاه انتشارات دانشگاه گیلان قرار می گیرد. قرار گیری در لیست سیاه انتشارات دانشگاه گیلان موجب تبعاتی همسان در تمامی انتشارات علمی همانند دانشگاه گیلان شده تا آثار آتی این نویسندگان نیز مورد چاپ در این ژورنال ها قرار نگیرند. همچنین نویسندگانی که دزدی ادبی آنان تشخیص داده شود از ارسال آثار خود به انتشارات دانشگاه گیلان برای 5 سال محروم خواهند بود.

در مواردی بسیار نادر که اثری شامل دزدی ادبی چاپ شده باشد در کنار عواقب اشاره شده، اثر مربوطه بلافاصله از انتشارات دانشگاه گیلان خارج شده و این امر بصورت رسمی از طریق سایت انتشارات علنی خواهد شد.

انتشارات دانشگاه گیلان از سامانه مشابهت یاب جهت بررسی درصد همانندی استفاده می کند. این سامانه ها به بانک های داده متعددی در سراسر دنیا متصل بوده و برای تایید اصیل و معتبر بودن مقالات ارائه شده، آنها را بارها از طرق مختلف با دسترسی به منابع حجیمی از داده های همسان مورد بررسی قرار می دهند. درصد همانندی مورد پذیرش انتشارات دانشگاه گیلان تا 15 درصد است.