گونه شناسی و کیفرگذاری تعدد جرم در حقوق ایران و اردن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

2 استادیارگروه حقوق دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

چکیده

بررسی تحولات تعدد جرم در قانون کاهش مجازات حبس تعزیری 1399و پاسخ به این مسئله که رویکردکدام‌یک از نظام‌های حقوقی ایران و اردن در قاعده‌سازی متوازن از تعدد جرم سنجیده‌تر است محور تحقیق در این نوشتار است. این پژوهش ثابت می‌نماید با وجود راهبردهای مشترک همچون پذیرش صریح تعدد مادی و معنوی، کیفرگذاری تفریدی، تجمیعی و کیفر واحد اشد در تعدد معنوی، اردن در حوزة گونه‌شناسی تعدد جرم با تصریح قانونی به انصراف تعدد معنوی از رفتار واحد دارای اوصاف مجرمانه متعدد با رابطه عموم و خصوص مطلق، پذیرش اصل تعدد انگاری مادی جرائم مرتبط و ایران در حوزه کیفر گذاری با تفکیک جرائم مختلف و غیر مختلف، اعمال مجازات مشدد متغیر بر پایه تعداد جرائم، تصریح به مجازات اشد در تعدد نتیجه، وجوب اعمال کیفرهای تبعی و اصلی مشابه مجازات‌های تکمیلی، امکان تخفیف مجازات، تعیین آثار مترتب بر نهادهای ارفاقی سیاست کیفری نسبتاً معقول‌تری اتخاذ نموده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Typology and Penalization of the Plurality of Crimes in Iranian and Jordanian Law

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hasan Hasani 1
  • Sayyed Mahmoud Majidi 2
1 Assistant Professor of Law, School of Humanities, Damghan University, Damghan, Iran.
2 Assistant Professor of Law, School of Humanities, Damghan University, Damghan, Iran.
چکیده [English]

This paper firstly aims to study the developments of the plurality of crimes in the statute of the Taziri Imprisonment Reduction adopted in 2020, then to deal with the question that which of the following countries' legal systems, i.e. Iran and Jordan, has followed a more reasonable policy regarding the issue. The findings reveal that in spite of the existence of common strategies including the explicit admission of material and spiritual plurality, the single and cumulative penalization and the most sever punishment for the spiritual plurality, the two legal systems have also adopted different strategies. For example, in Jordanian law enjoys the following merits: the existence of the explicit stipulation of the withdrawal of spiritual plurality from the single conduct having multiple criminal descriptions and the admission of the principle of material pluralization of crimes. On the contrary, the followings are known as the merits of the Iranian law: the separation of various crimes in penalization, the application of various severe punishments based on the number of crimes, the declaration of the most severe punishment for multiple results, the necessity of imposing of consequential or supplementary punishments similar to the complimentary punishments, the possibility of the mitigation of punishments, the determining of the lenient measure effects of criminal policy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Plurality of Crimes
  • Material Plurality
  • Spiritual Plurality
  • Result Plurality
ابو عامر، محمد زکی (1986)، قانون العقوبات القسم العام،  اسکندریة، دارالمطبوعات الجامعیة.
اردبیلی، محمدعلی (1393)، «تعدد معنوی جرم تهدید از طریق مزاحمت تلفنی»، فصلنامه رای،  دوره3، ش 7، ص 17-28.
اردبیلی، محمد علی (1396)، « قواعد تعدد جرائم تعزیری در پرتو آراء قضائی»، فصلنامه رای،  دوره 6، ش 21، ص 17-38.
اعظمی، علی اصغر (1397)، «تعدد نتیجه و مقایسه آن با تعدد جرم»، پژوهش حقوق کیفری، س7، ش25، ص 159-189.
باهری، محمد (1389)، نگرشی بر حقوق جزای عمومی، تهران: مجد.
بسامی، مسعود (1394)، «تعدد نتایج مجرمانه در فقه و حقوق کیفری ایران»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، س 7، ش13، ص 35-62.
بشیریه، تهمورث (1394)، « قابلیت تعیین مجازات برای جرم مقدمه»، فصلنامه رای، ش 11،  ص 53-58.
بیگ زاده، جلال (1398)، «بازپژوهی تعدد جرایم و مجازات های حدی»، پژوهشهای فقهی، دوره15، ش1،  ص 27-52.
توفیق مجالی، نظام (2010)، شرح قانون العقوبات القسم العام، عمان: دارالثقافة.
جزیری، عبدالرحمن (1424)، فقه مذاهب اربعه، ج 5، چ2، بیروت: دارالکتب العلمیه.
جعفری، مجتبی (1392)، «تعدد جرم و آثار آن در قانون مجازات اسلامی92»، پژوهش حقوق کیفری، س 2، ش5، ص 175-196.
جوان جعفری، رضا، (1395)، «بازدارنگی و سنجش آن در فلسفه کیفری»، پژوهشنامه حقوق کیفری، س7، ش2، ص 59-78.
حاجی ده آبادی، محمد (1398)، «اصول و سازکارهای مدل کیفری هدفمند»، پژوهش حقوق کیفری، س 8، ش 29، ص 101-134.
حدیثی، فخری عبدالرزاق؛ حمیدی زعبی، خالد (2010م) ، شرح قانون العقوبات القسم العام، عمان: دارالثقافة.
حلی، حسن بن یوسف (1421)، قواعد الاحکام، ج3، قم: موسسة الاسلامی.
خطیب، عدنان (1956)، الوجیز فی شرح المبادی العامة فی قانون العقوبات، دمشق.
زراعت، عباس (1392)، «تمایز تعدد معنوی از عناوین مشابه»، حقوق و علوم سیاسی، ش3، ص 69-87.
زعبی، معاذ (2020)، «تعدیلات قانون العقوبات الاردنی»، دراسات علوم الشریعه و القانون، مجلد47، عدد2، ص 214-229.
ساداتی، محمد مهدی (1396)، «جرم انگاری و کیفرگذاری تعدد حدود در فقه امامیه و قانون مجازات اسلامی92»، فقه و حقوق اسلامی، س 8، ش14، ص 61-86.
شمس ناتری، محمد ابراهیم (1398)، «چالش‎های مربوط به تعدد عنوانی جرم در جرائم تعزیری»، پژوهش حقوق کیفری، سال 7، ش 26، ص150-277.
شیخ الاسلامی، عباس (1395)، تعدد جرم، چ 1، تهران: میزان
صادق‌منش، جعفر (1392)، «تعدد جرم و تکلیف دادگاه در مقام صدور حکم»، فصلنامه رای، ش4، ص 77-88.
عبید، رووف (1979)، مبادی القسم العام فی التشریع العقابی المصری، قاهره: دارالفکر العربی.
غلامی، حسین (1398)، «جرم‎شناسی تلفیقی»، آموزه‌های حقوق کیفری، ش 18، ص351-386.
فخر، حسین (1395)، «بررسی ملاک‌های تشخیص تعدد جرم از جرم واحد»، مجله کانون وکلای دادگستری، سال12، ش44-43، ص 51-70.
فروغی، فضل‌اله (1394)، «تعدد نتیجه در جرائم تعزیری»، دیدگاه های حقوق قضائی، ش70،  ص 103-126.
فروغی، فضل‌اله (1394)، «ارزیابی تعدد مادی جرائم تعزیری»، مطالعات حقوقی، دوره7، ش4،  ص 171-203.
قهوجی، علی عبدالقادر (1988)، قانون العقوبات القسم العام، بیروت: الدار الجامعیة.
قیاسی، جلال‌الدین (1388)، «بررسی وحدت یا تعدد جرم در حالت تعدد نتیجه»، حقوق اسلامی، س 5، ش 20، ص 133-148.
قیاسی، جلال‌الدین (1394)، «حکم جرایم مرتبط در جرائم تعزیری»، پژوهشنامه حقوق کیفری، س6، ش2، ص 155-179.
گارو، رنه (1344)، مطالعات نظری و عملی در حقوق جزا، ترجمه ضیاءالدین نقاب، تهران: ابن‎سینا.
مصطفی سعید، سعید (1957)، الاحکام العامة فی قانون العقوبات، الطبعة الاولی، بیروت: منشورات الحلبی.
نجیب حسنی، محمود (1984)، شرح قانون العقوبات اللبنانی القسم العام، الطبعة الخامسة، بیروت: دارالنهضة العربیة.
نمور، محمد سعید (2004)، تعدد الجرائم، عمان: دارالثقافة.
نوربها، رضا (1381)، زمینه حقوق جزای عمومی، چاپ6، تهران: گنج دانش.