جرم تغییر کاربری اراضی کشاورزی، در محاصره رویکرد ارفاقی به جرایم سبک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی ، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.ایران

3 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

مطابقت جرم تغییر کاربری اراضی کشاورزی، با جرایم تعزیری درجه هفت، اگرچه با تجویز رسیدگی مستقیم در دادگاه، موجب تسریع در برخورد با مرتکبین شده، اما نوعی سیاست کیفری ارفاقی را برخلاف اهداف وضع قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها، تحمیل نموده است. بررسی دادنامه‌های صادره درخصوص این جرم، با تمرکز بر نهادهای ارفاقی، از قبیل مرور زمان تعقیب و اجرا، تخفیف مجازات، تعویق صدور حکم و تعلیق اجرای مجازات، نشان می‌دهد که حمایت کیفری از اراضی کشاورزی، با‌وجود صرف هزینه فراوان، نوعی جرم‌زدایی عملی را در‌پی داشته است. نظر به ضرورت حفظ کاربری کشاورزی، وضع مقررات محدود‌کننده درخصوص اعمال نهادهای ارفاقی، تقویت سازوکارهای اجرایی ضمانت‌اجرای قلع و قمع بنا و سیاست جنایی قضایی افتراقی از جمله راهکارهایی است که به منظور تعدیل تبعات ناشی از قرار گرفتن این جرم در ردیف جرایم سبک، پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Crime of Agricultural Land Use Change Surrounded by Compassionate Approaches toward Minor Offenses

نویسندگان [English]

  • Mina Afzalian 1
  • Hooshang Shambayati 2
  • Bagher Shamloo 3
1 PhD student in Criminal Law and Criminology, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law, Theology and Political Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Science, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran. Iran.
3 Associate Professor, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Although the conformity of agricultural land use change crime with grade seven criminal offenses has accelerated the process of dealing with the offenders through direct proceeding of trial in the court, it has imposed a sort of compassionate criminal policy against the objectives set by the law on the preservation of agricultural lands and gardens. An examination of judgments of sentencing passed on this crime along with a focus on such compassionate items as the passage of time for prosecution and execution, mitigation of punishment, postponement of sentencing and suspension of punishment, indicate that criminal protection of agricultural lands, in spite of its high expenses, has resulted in a sort of practical decriminalization. Due to the necessity of agricultural land use preservation, the establishment of restrictive regulations concerning the application of compassionate items, the enforcement of executive mechanisms for the demolition of buildings as well as the establishment of judicial-criminal differential policy are among the strategies recommended to mitigate the consequences of classifying this crime in the category of minor offenses.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Land use change
  • Agricultural lands
  • Criminal policy
  • Crime
  • Minor crime
اردبیلی، علی (1397)، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، چاپ چهل و نهم، تهران: انتشارات میزان.
اردبیلی، علی (1397)، حقوق جزای عمومی، جلد سوم، چاپ شانزدهم، تهران: انتشارات میزان.
آشوری، محمد (1385)، آیین دادرسی کیفری، جلد اول، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات سمت.
بهره‌مند، حمید (1396)، «درجه‌بندی تعزیرات، از نوآوری تا بازاندیشی»، فصلنامه مجله راهبرد، شماره 99، ص 135-111.
پوربافرانی، حسن و مرضیه همتی (1395)، «نقد سیاست کیفری ایران در قبال جرایم زیست‌محیطی»، مجله راهبرد، شماره 87، ص 373-349.
پور‌قهرمانی، بابک و ایرج نگهدار (1397)، «ارزیابی رویکرد قضات به اعمال نهادهای ارفاقی جدید»، فصلنامه مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، شماره 2، ص 255-227.
حیدری، علی مراد (1394)، «چالش‌های سیاست کیفری ارفاقی قانون مجازات اسلامی در برابر جرایم سبک»، فصلنامه حقوق اسلامی، شماره 54، ص 185-159.
خالقی، علی (1397)، آیین دادرسی کیفری، جلد اول، چاپ سی و هشتم، تهران: انتشارات شهر دانش.
خلیقی، فرهاد (1395)، «سازوکارهای جلوگیری از تجزیه اراضی زراعی و باغ ها در حقوق ایران»، فصلنامه علوم قرآن و حدیث، معارف فقه علوی، شماره 2،  ص  112-87.
شامبیاتی، هوشنگ (1384)، حقوق جزای عمومی، جلد اول، چاپ دوازدهم، تهران: انتشارات مجد.
شاملو، باقر، اصغر احمدی و قدرت اله خسروشاهی (1396)، «بزه‌دیده‌شناسی سبز با تاکید بر سیاست کیفری ایران»، فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، شماره 20، ص 67-37.
شمس، عبدالله (1397)، اجرای احکام مدنی، جلد اول و دوم، چاپ دوم، تهران: انتشارات دراک.
صانعی، پرویز (1390)، حقوق جزای عمومی، چاپ اول، تهران: انتشارات طرح نو.
عسکری، محمد علی و علی محمدیان (1398)، «بررسی تغییر کاربری غیرمجاز اراضی زراعی و باغها از منظر فقه و حقوق موضوعه»، فصلنامه انسان و محیط زیست، شماره 51، ص 116.
عونی، عبداله و جمعه شریفی (1397)، مجموعه قوانین و مقررات حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها، چاپ اول، اراک: انتشارات نویسنده.
قنبریان، ناصر و حمید بهره‌مند (1397)، «تحلیل حقوقی بزه تغییر کاربری غیرمجاز از طریق دیوارکشی اراضی زراعی و باغها با تاکید در رویه قضایی»، فصلنامه پژوهش‌های حقوق جزا و جرم شناسی، شماره 12،  ص 151-125.
گلدوزیان، ایرج (1384)، بایسته‌های حقوق جزای عمومی، چاپ یازدهم، تهران: نشر میزان.
موسوی مقدم، محمد (1392)، تغییر کاربری (تحلیل و نقد رویه قضایی و قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها)، چاپ پنجم، تهران: انتشارات حقوق امروز.
موسوی مقدم، محمد و دیگران (1388)، توصیف و تحلیل علمی آرای قضایی (تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها)، چاپ سوم، تهران: معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضاییه.
مهدی پور‌مقدم، علیرضا و باقر شاملو (1396)، «تحلیل حقوقی اعلام جرم در تعقیب کیفری»، فصلنامه مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، شماره 2، ص 296-275.
میرمحمد صادقی، حسین و اسلام رجبعلی (1396)، «تحلیل جرم زمین‌خواری از منظر حقوق کیفری ایران»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 97، ص 77 – 53.