Restricting Access to Counsel in the Iranian Criminal Justice System

Document Type : Research Paper

Authors

1 criminal Law and Criminology, Faculty PhD Candidate in Criminal Law and Criminology, Shahid Beheshti university

2 Assistant Professor of Criminal Law and Criminology, Shahid Beheshti University

Abstract

In the new criminal justice systems, three legal models can be identified in relation with right to access to counsel: "the counsel guarantee model", "the counsel restriction model", and "the mixed model." In the first case, the right to access to counsel is considered as one of the standards of fair trial, and appropriate policies are adopted to “guarantee” it. In the second model, criminal policymakers create countless constraints on having access to counsel. In the mixed model, besides guaranteeing maximum access to the counsel, they also restrict it as necessary. The present study, which examined the restricting policies of access to counsel in the legal system of Iran, concluded that the Iranian criminal justice system adopted the mixed model and accepted some guaranteeing policies, but in this legal system, at least eight types of restricting policies are anticipated, most of which are incompatible with the international standards of "fair advocacy" and the thirty-fifth article of the Constitutional Act..

Keywords


آقایی جنّت­مکان، حسین (1385)، «حقِّ دفاع متّهم، تحدید یا توسعه»، مجلّة کانون وکلاء، شماره­های 192 و 193، ص 199-189.
ابراهیمی، مهدی (1396)، «سلسله جلسات بازخوانی مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی سال 1358: بررسی اصل سی و پنجم موضوع جلسة بیست و نهم مشروح مذاکرات»، پژوهشکدة شورای نگهبان، شمارة 13960010.
اختری، سجّاد و همکاران (1396)، «تضمینات حقِّ برخورداری از وکیل در قانون آیین دادرسی کیفری 1392 و اسناد بین المللی»، مجلّة کارآگاه، سال نهم، شمارة 40، پاییز، ص 65-49.
بابایی، محمّدعلی و همکاران (1389)، «حقِّ برخورداری متّهم از وکیل مدافع در مرحلة تحقیقات مقدّماتی»، مجلّۀ آموزه­های حقوقی، شمارة 13، بهار، ص 60-39.
توجّهی، عبدالعلی و همکاران (1398)، «گونه‌شناسی محدودیّت‌های حقِّ دسترسی به وکیل در جرایم امنیّتی با تأکید بر مرحلۀ پیش‌دادرسی: مطالعۀ تطبیقی»، فصلنامة پژوهش حقوق کیفری، دورة 7، شمارة 27، تابستان، ص 108-75.
جانی­پور، علی (1393)، دادگاه­های کیفری اختصاصی: تحلیلی در اسناد بین­المللی و نظام حقوقی ایران، چاپ یکم، تهران: مؤسّسة مطالعات و پژوهش­های حقوقیِ شهر دانش.
جعفری، فریدون و همکاران (1395)، «مطالعة تطبیقی حقِّ برخورداری از وکیل در مرحلة تعقیب در حقوق داخلی ایران و اسناد و رویّه­های محاکم کیفری بین­المللی»،پژوهش­های حقوق تطبیقی، دورة 20، شمارة 4، زمستان، ص 52-25.
جوزف، سارا و همکاران (1395)، میثاق بین­المللی حقوق مدنی و سیاسی: دعاوی، آموزه­ها، تفاسیر، جلد یکم، چاپ یکم، تهران: مؤسّسة مطالعات و پژوهش­های حقوقی شهر دانش.
حسینی آزاد، سیّد علی (1392)، «حقِّ برخورداری از وکیل در موازین حقوق بین­الملل بشر و تجربة موفّق برخی کشورها»، امور تحقیق و پژوهشِ کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران، ص 1-35.
حیدری، الهام (1394)، «حقوق دفاعی متّهم در «دوران تحت نظر» در قانون آیین دادرسی کیفری و بررسی تطبیقی آن با حقوق انگلستان»، فصلنامة دیدگاه­های حقوق قضایی، شمارة 71، تابستان، ص 52-27.
دریاباری، سیّد محمّدزمان (1383)، دادسرا و دادگاه ویژه­ی روحانیّت، چاپ یکم، تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متّحد با همکاری کانون بین­المللی وکلاء (1388)، حقوق بشر در دستگاه قضایی: راهنمای حقوق آشنایی با حقوق بشر برای قضات، دادستان­ها و حقوق­دانان، ترجمة سعید نوری نشاط و همکاران، جلد یکم، چاپ یکم، تهران: سازمان دفاع از قربانیان خشونت.
رضوی، محمّد (1395)، استانداردهای جهانی حقوق بشر در فرایند تحقیقات پلیسی (از منظر اسناد بین­المللی حقوق بشر و آرای دیوان اروپایی حقوق بشر)، چاپ یکم، تهران: انتشارات دانشگاه علوم انتظامی امین.
سازمان عفو بین­المللی (1390)، دادرسی عادلانه، ترجمة فریده طه و همکاران، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
ساقیان، محمّدمهدی (1393)، «تقویّت حقوق و آزادی­های متّهم در مرحلة تحقیقات مقدّماتی آیین دادرسی کیفری مصوّب 92»، فصلنامة پژوهش حقوق کیفری، سال دوم، شمارة شش، بهار، ص 136-113.
سلیمیان، ابوالفضل و همکاران (1392)، «حقِّ داشتن وکیل از منظر حقوق بشر و حقوق ایران»، دوفصلنامة مطالعات حقوق بشر اسلامی، سال دوم، شمارة پنجم، پاییز و زمستان، ص 63-49.
شفیع­زاده دیزجی، توحید (1392)، «مطالعة مدل­های دوگانه­ی عدالت کیفری هربرت پاکر، با تکیّه بر ارزیابی عدالت کیفری ایران در پرتو آن مدل­ها»، پایان­نامة دورة کارشناسی ارشدِ حقوق کیفری و جرم­شناسی، دانشکدة حقوقِ دانشگاه شهید بهشتی.
 شمس، عبدالله (1395)، آیین دادرسی مدنی، دورة پیشرفته، جلد یکم، چاپ سی و ششم، تهران: نشر میزان.
عالی­پور، حسن (1388)، «امنیّت ملّی و حقوق متّهم؛ مطالعة تطبیقی آئین دادرسی در قبال اقدامات تروریستی»،فصلنامة مطالعات راهبردی، سال دوازدهم، شمارة 43، ص 44-5.
قپانچی، حسام و همکاران (1391)، «الگوهای دوگانة فرایند کیفری: "کنترل جرم" و "دادرسی منصفانه"»، مجلّة آموزه­های حقوق کیفری، شمارة 4، پاییز – زمستان، ص 184-167.
مظاهری، امیرمسعود (1385)، «مفهوم مداخلة وکیل مدافع در تحقیقات مقدّماتی»، مجلّة حقوقی دادگستری، شماره­های 56 و 57، پاییز و زمستان، ص 252-241.
موسوی خمینی، سیّد روح الله (1395)، تحریر الوسیله، ترجمة سیّد محمّدباقر موسوی همدانی، چاپ پنجم، تهران: مؤسّسة انتشارات دارالعلم.
مهستی، مهران و همکاران (1391)، «چشم­انداز جایگاه وکیل در لایحة جدید آئین دادرسی کیفری»، نشریّة کانون وکلای دادگستریِ آذربایجان شرقی، شماره­های 27 و 28، پاییز و زمستان، ص 97-83.
نجفی ابرندآبادی، علی­حسین (1395)، «پیام یک استاد (دادرسی عادلانه و وکیل)»، مجلّة علمی، خبری و تحلیلی کانون وکلای دادگستری اردبیل، سال دوم، شمارة دوم، پاییز و زمستان، ص 14-13.
نجفی ابرندآبادی، علی­حسین (1395)، «جایگاه کانون وکلای دادگستری و وکیل در جامعة حقوقی و قانون آیین دادرسی کیفری ایران»، در: علوم جنایی تطبیقی در پرتو همکاری­های بین­المللی، به­کوشش حسین غلامی، چاپ یکم، تهران: نشر میزان، ص 478-458.
نصر اصفهانی، احمد (1386)، «حقِّ برخورداری از وکیل دعاوی به عنوان یک حقِّ بشری»، خبرنامة کانون وکلای دادگستری استان اصفهان، سال دوم، شمارة بیستم، اسفند، ص 63-53.
نیازپور، امیرحسن (1386)، «حقِّ متّهمان مبنی بر داشتن وکیل در فرآیند کیفری؛ جلوه­ای از حقوق شهروندی»، مجلّة حقوقی دادگستری، شمارة 58، بهار، ص 118-93.
نیازپور، امیرحسن (1390)، «وکیل در قلمرو عدالت کیفری؛ بنیان­ها و کارکردها»، پژوهشنامة حقوقی، سال دوم، شمارة یکم، بهار 1390، ص 142-127.
هاشمی، سیّد حسن (1392)، حقِّ دادرسی منصفانه در شرایط اضطراری (در ایران و اسناد بین­المللی)، چاپ یکم، تهران: انتشارات مجد.
Association for the Prevention of Torture (APT) (2018), “Right of access to a lawyer”, Document N° 2, Series on Safeguards to Prevent Torture in Police Custody in Latin America, June, pp. 1-21.
Black, Samantha (2017), “International Law Right to Timely and Confidential Access to Counsel”, Lawyers̓ Rights Watch Canada (LRWC), January, pp. 1-11.
Bride, Jeremy MC (2009), Human Rights and Criminal Procedure: The Case Law of the European Court of Human Rights, Strasbourg: Council of Europe Publishing.
Dickson, Brice (2013), “The right of access to a lawyer in terrorist cases”, In:Counter-Terrorism, Human Rights and the Rule of Law: Crossing Legal Boundaries in Defence of the State,Edited by: Aniceto Masferrer and Clive Walker, Cheltenham, UK and Northampton, MA, USA: Edward Elgar Publishing, pp. 189-211.
European Court of Human Rights (2019), “Police arrest and assistance of a lawyer”, Factsheet, Press Unit, May, pp. 1-11.
European Parliament and of the Council (2013), Directive on the right of access to a lawyer in criminal proceedings and in European arrest warrant proceedings, and on the right to have a third party informed upon deprivation of liberty and to communicate with third persons and with consular authorities while deprived of liberty, 22 October, available at:   http://data.europa.eu/eli/dir/2013/48/oj, Last visited: 9 June 2019.
Packer, Herbert L. (1964), “Two Models of the Criminal Process”, University of Pennsylvania Law Review, Vol. 13, No. 1, November, pp. 1-68.
Parliamentary Assembly (2016), “Securing access of detainees to lawyers”, Information memorandum, Committee on Legal Affairs and Human Rights, Rapporteur: Ms Marietta Karamanli, pp. 1-6.
Roach, Kent (1999), “Four Models of the Criminal Process”, Journal of Criminal Law and Criminology, Vol. 89, No. 2, Issue. 2, Winter, pp. 671-716.
Salinas de Frias, Ana (2013), Counter-Terrorism and Human Rights in the Case Law of the European Court of Human Rights, Strasbourg: Council of Europe Publishing.
Soo, Anneli (2015), “The Right to Choose Counsel in the Pre-trial Stage of Criminal Proceedings and Consequences of its Violation, by Example of Estonian Supreme Court Decision 3-1-2-2-14”, Juridica International Law Review, No. 23 November, pp. 124-132.
Sorochinsky, Mykola (2009), “Prosecuting Torturers, Protecting "Child Molesters": Toward a Power Balance Model of Criminal Process for International Human Rights Law”, Michigan Journal of International Law, Vol. 31, Fall, pp. 157-229.
Steele Jr., Walter W (1969), “The Doctrine of Right to Counsel: Its Impact on the Administration of Criminal Justice and the Legal Profession”, Southwestern Law Journal, Vol. 23, No. 3, August, pp. 488-523.
Stoughton, Corey (2009), “A Comparative Analysis of the Turkish and American Criminal Legal Aid Systems”, Ankara Law Review, Vol. 6, No. 1, Summer, pp. 1-16.