مجازات تبعی اشخاص حقوقی و اعاده حیثیت از آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

چکیده

مخاطب قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در احصاء انواع مجازات، اشخاص حقیقی و حقوقی است. رعایت اصل تساوی و عدم تبعیض و توجیهات فلسفی اِعمال کیفر حکم می­کند که تمامی مجازات­های این قانون از جمله مجازات تبعی بر اشخاص حقوقی نیز قابل اعمال باشد. اما با نگاهی به نوع مجازات­های تبعی پیش­بینی شده در قانون مزبور مشخص می­شود که این مجازات­ها خاص اشخاص حقیقی است و در خصوص اشخاص حقوقی قابل اِعمال نیست. در این راستا، این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی (انتقادی) امکان اِعمال مجازات­های تبعی را بر اشخاص حقوقی مورد بررسی قرار داده و در پایان این نتیجه حاصل شده است که با‌توجه به توجیهات حقوقی و فلسفی، باید مجازات­های تبعیِ خاصِ علیه اشخاص حقوقی پیش­بینی و اعمال شود. بر این مبنا، به انواع مجازات­های قابلِ اعمال بر این اشخاص اشاره شده و در پایان نحوه اعاده حیثیت از این مجازات‌ها نیز تشریح شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Subordinate Penalties of Legal Entities and Rehabilitation from these Punishments

نویسندگان [English]

  • Afshin Abdollahi 1
  • Nadia Biabani 2
1 Assistant Professor, Department of Law, Faculty of Humanities and Social Sciences, Kurdistan University, Sanandaj, Iran
2 Graduate of Master of Criminal Law and Criminology, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

Audience of the Islamic Penal Code 1392 in counting the types of punishment is real person and legal entities. Observance of the principle of equality and non-discrimination and philosophical justifications for the application of punishment require that all the penalties of this Code, including the subordinate punishment should be applied to legal entities. But by looking at the type of subordinate punishments provided in the said law, it becomes clear that these punishments are specific to real persons and cannot be applied to legal entities. In this regard, this article with a descriptive-analytical method, examines the possibility of imposing subordinate penalties on legal entities and in the end, this result is achieved which according to legal and philosophical justifications, subordinate punishments must be imposed on legal entities. On this basis, all kinds of punishments that can be applied to these institutions, are mentioned and finally, how to reach rehabilitation from these punishments is also described.
 
1. Introduction
In most legal systems of the world, Except for imposing the main punishment on the convict, other punishments are provided as subordinate punishment and deprives him of social rights for a while, that Should makes sense. Because the expectations of public opinion and the requirements of some jobs require that if a person committed a crime, does not get hired immediately for important jobs or cannot use some special privileges. Because this person has shown his anti-social status by committing a crime and it is possible that if he is assigned to the mentioned jobs, the temptation to commit a crime reappears in him. Therefore, it is necessary to deprive some jobs and privileges under the title of social rights for a while after the execution of the main punishment. The same argument can be applied to legal entities. Not only is there the possibility of a crime being committed by legal persons, but because of the breadth and scope of the crime, the consequences of their crimes are far greater.  In addition, legal entities have the same rights and obligations as natural persons, and may take on sensitive jobs and situations.  Hence, it is illogical to apply only the main punishment to these people and be able to enjoy social rights immediately, therefore, it should be possible that that subordinate punishment be applied to them as well.
In addition, the execution of the main punishment may not have a specific deterrent in practice and apply immediately. But the imposition of subordinate punishment, or the deprivation of certain social rights, can lead to more deterrence, as is the case with real people. For example, young people, educated people, or employees may not have much fear of the original punishment if they commit a crime. Rather, one of the most important questions in their minds is whether they are deprived of social rights or not. Hence, subordinate punishment, in addition to achieving the goal of deterrence, also brings the criminal justice system closer to the administration of justice. In fact, legal entities, especially in financial penalties such as fines, are not greatly affected by the execution of the penalty, however, the fear of imposing a subordinate punishment or its application in case of committing a crime will have a certain deterrent in practice.
 
2. Methodology
This article with a descriptive-analytical method, examines the possibility of imposing subordinate penalties on legal entities.
 
3. Results and discussion
In this regard, in addition to accepting criminal liability of legal entities, how to apply the types of applicable penalties to these entities is an important issue. Address of the Islamic Penal Code adopted in 1392 in counting the types of punishment is natural and legal persons. Observance of the principle of equality prescribes that all the penalties of this Code, including the subordinate punishment should be applied to legal entities. Because with the recognition of the criminal responsibility of this group of persons in the Islamic Penal Code approved in 1392, there is no longer any doubt that they will be held responsible for their criminal behavior. But by looking at the type of subordinate punishments provided for in that law, it becomes clear that these punishments are specific to natural persons and cannot be applied to legal persons.
 
 

Conclusion

In the end, this result is achieved which is based on legal and criminological justifications, subordinate punishments must be imposed on legal entities. On this basis, in order to achieve these goals, it is necessary for the legislator to provide subordinate punishments for legal entities. In this regard, some cases should be suggested, which is like deprivation of social rights for individuals, it can have a similar effect. Borrowing from banks and financial institutions, participating in auctions and tenders, changing citizenship, etc. is a social right and privilege for legal entities, that deprivation of them can be considered as an appropriate and subordinate punishment for these person. It should be noted that this punishment must have a duration and then the legal person achieves the restoration of dignity so as not to destroy the efficiency of legal entities and in a way motivate legal entities to continue their activities.
 
Selection of References
Doyl, Ch. (2007), “Corporate Criminal Liability: An Overview of Freedom Law”, Congressional Research Service, Vol. 30, October 2013, pp. 14. 2. Weissman, Andrew; & David Newman, “Rethinking Criminal Corporate Liability”, Indiana Law Journal, Vol. 84.
Duff, R. A. (2001), ounishment, oommunication, and oommunity, oxford oniversity oress.
Hart, H, L. A. (2008), Punishment and responsibility, essays in the philosophy of law, second edition, oxford university press.
Henning, Peter J. (2009), “Corporate criminal liability and the potential for rehabilitation”, Wayne State university law school legal studies research paper series No. 09-21. (pp. 2-21).
Lee, Lan, B. (2011), “Corporate Crimimnal Responsibility as Team Member Responsibility” Oxford Journal of Legal Studies, Vol. 31, Issue 4, Winter, pp. 755- 781.
Martinson, R. (1974), “What Works? Questions and Answers about Prison Reform”, the Public Interest, vol. 35.
Mirsaeedi, M. (2011), “Criminal liability”, vol 1, third edition, Tehran, Mizan Publications [In Persian].
Rahmdel, M. (2019), “Criminal liability of legal entities in the penal system of Iran and Germany”, The Journal of Criminal Law Research, tenth year, the first number,  pp.57- 80, [In Persian].
Sharifi, M. (2019), “A reflection on the models of criminal responsibility of legal entities” (Study of the criminal systems of the United States, Australia and Iran), Journal of Legal Studies, vol 11, the first number: pp. 95- 129, [In Persian].
Thomas, W. Robert. (2019), Incapacitating Criminal corporations, Vanderbilt law review, Vol. 72:3:905.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Legal entities
  • Subordinate punishment
  • Rehabilitation
  • Judicial record
  • Justification of punishment
احمدی، علی (1395)، «آسیب­شناسی فرایند مناقصه و مزایده و شناسایی فسادهای آن»، دانش ارزیابی، سال هشتم، شماره 20، ص 47-64.
پوربافرانی، حسن؛ سیفی، مهدیه (1394)، «گونه­شناسی مجازات شخص حقوق»، آموزه‌های حقوق کیفری، بهار و تابستان، دوره 10، شماره 9، ص 101-128.
حبیب­زاده، محمدجعفر؛ شریفی، محسن؛ عیسائی تفرشی، محمد و فرجیها، محمد (1392)، «دگرگونی­های مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در ایران»، حقوقی دادگستری، دوره 77، شماره 82، ص 117-159.
حبیب­زاده، محمدجعفر و شریفی، محسن (1394)، «اﻋﺎده ﺣﯿﺜﯿﺖ در ﻣﻘﺮرات ﮐﯿﻔﺮی اﯾﺮان: ﺑﻮدﻫﺎ و ﺑﺎﯾﺪﻫﺎ»، حقوقی دادگستری، سال 79، شماره 91، ص 85-105.
جوان­جعفری، عبدالرضا؛ فرهادی آلاشتی، زهرا و ساداتی، سید محمدجواد (1395)، «بازدارندگی و سنجض آن در فلسفه کیفری»، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال هفتم، شماره 14، ص 59-78.
حبیب­زاده، محمدجعفر؛ صابر، محمود و سمیعی زنوز، حسن (1396)، «مسئولیت کیفری موسسه‌های اعتباری در حقوق ایران»، حقوقی دادگستری، سال 81، شماره 100، ص 67-91.
حسنی، محمدحسن (1390)، «فلسفۀ مجازات اشخاص حقوقی بزهکار: فایده­گرایی سزاگرایی»، تحقیقات حقوقی، ضمیمه شماره 56، ص 375-406.
خالقی، ابوالفتح و شاهچراغ، سیدحمید (1393)، «تحلیل اقتصادی حقوق کیفری؛ بر اساس نظریه‌های همسو با عقل­گرایی عملی»، آموزه­های حقوق کیفری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره 7، ص 53-82.
رحمدل، منصور. (1398)، «مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران و آلمان»، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال دهم، شماره اول، ص 57-80.
رستمی غازانی، امید و واعظی، رضا (1390)، «مجازات تبعی در فقه امامیه»، دیدگاه­های حقوق قضایی، شماره 55، ص 65-96.
رستمی غازانی، امید و واعظی، رضا (1394)، «توبه و نقش آن در سقوط مجازات تبعی»، دادرسی، شماره 110، ص 58-65.
رضائی، علی (1396)، «مسئولیت شرکت مادر در قبال شرکت تابعه (مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه، بلژیک و ایران)»، مطالعات حقوق تطبیقی، دوره هشتم، شماره 1، ص 151-177.
ساعدی، زهرا و قیاسی، جلال­الدین (1393). «چالش­های اندیشۀ ناتوان­سازی گزینشی بزهکاران»، حقوقی دادگستری، سال هفتاد و هشتم، شماره 86، ص 119-139.
سلمان­پور، عباس و کاظمی، حسن (1395)، «تحولات تقنینی اعاده حیثیت در حقوق کیفری ایران»، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال هفتم، شماره 13، ص 123-140.
سلیمی، صادق (1379)، «مجازات تبعی در حقوق کیفری ایران»، کانون وکلاء دادگستری، شماره 171، ص 73-84.
شریفی، ماهرخ و رجبیه، محمدحسین (1395)، «بررسی سجل کیفری و گواهی عدم سوءپیشنه در حقوق ایران»، مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره دوم، شماره دوم، ص 19-29.
شریفی، محسن (1398)، «تأملی بر مدل­های مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی (مطالعه نظام­های کیفری آمریکا، استرالیا و ایران)»، مطالعات حقوقی، دوره یازدهم، شماره اول، ص 95-129.
شیخ­زاده، محمود (1387)، «بررسی اعاده حیثیت محکومین»، کانون وکلای دادگستری، دوره جدید، شماره 9 و 10، ص 51-70.
صادق­نژاد نائینی، مجید. (1396)، «تحلیل جرایم شرکتی در پرتو نظام­های اقتصادی»، حقوقی دادگستری، سال هشتاد و یکم، شماره 99، ص 201-227.
صالحی مقدم، مهدی؛ حسینی، شهربانو و اصغری، عبدالرضا (1397)، «چالش­های فقهی تحمیل مجازات­های تبعی و تکمیلی بر مرتکبان جرایم حدی و قصاص در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392»، آموزه­های حقوق کیفری. پاییز و زمستان، شماره 16، ص 157-186.
صانعی، پرویز (1383)، حقوق جزای عمومی، چاپ اول، تهران: انتشارات طرح نو.
قناد، فاطمه و اکبری، مسعود (1394)، «مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حال تصفیه»، حقوقی دادگستری، سال 79، شماره 91، ص 37-56.
محمود جانکی، فیروز و روستایی، مهرانگیز (1392)، «توجیه مداخلات کیفری؛ اصول و ضرورت ها»، پژوهش حقوق کیفری، پاییز و زمستان، دوره 1، شماره 3، ص 35-66.
مقصودی، رضا و داوودی، حسین (1394)، «تغییر تابعیت شرکت­های تجاری در حقوق ایران»، مطالعات حقوق خصوصی، دوره چهل و پنجم، شماره 3، ص 659-675.
میرسعیدی، سیدمنصور (1390)، مسئولیت کیفری، جلد اول، چاپ سوم، تهران: انتشارات میزان.
میلانی، علیرضا (1386)، نگرشی بر اصل قانونی بودن جرایم و مجازات­ها، تهران: انتشارات میزان.
موسوی­مجاب، سیددرید و رفیع­زاده، علی. (1394)، «ضمانت­اجراهای جرایم اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392»، دیدگاه­های حقوق قضایی، شماره 69، ص 185-206.
Doyl, Charles (2007), "Corporate Criminal Liability: An Overview of Freedom Law", Congressional Research Service, Vol. 30, October 2013, p. 14. 2. Weissman, Andrew; & David Newman, "Rethinking Criminal Corporate Liability", Indiana Law Journal, Vol. 84.
Duff, R. A (2001), ounishment, oommunication, and oommunity, oxford oniversity oress.
Eser, Albin; Heine, Günter; Huber, Barbara. (1998). “Criminal responsibility of legal and collective entities”, Freiburg im Breisgau, International Colloquium Berlin.
Hart, H, L A (2008), punishment and responsibility, essays in the philosophy of law, second edition, oxford university press.
Henning, Peter J (2009), “Corporate criminal liability and the potential for rehabilitation”, Wayne State university law school legal studies research paper series No. 09-21. (P 2-21).
Kalvodová, Věra (2013), “Legal entities and criminal law – principles of sanctioning”, Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis 61(7). (P. 2261-2268).
Lee,‎ Lan‎B. (2011) ‎“Corporate ‎Crimimnal‎ Responsibility‎ as‎ Team‎ Member Responsibility” Oxford Journal of Legal Studies, Vol. 31, Issue 4, Winter, pp. 755- 781.
Martinson, Robert (1974), "What Works? Questions and Answers about Prison Reform", The Public Interest, vol. 35.
OECD (2015), “Liability of legal persons for corruption in Eastern Europe and Central Asia”, Corruption Network for Eastern Europe and Central Asia, at: www.oecd.org/corruption/acn/.
Thomas, W. Robert (2019), Incapacitating Criminal corporations, Vanderbilt law review, Vol. 72:3:905.