حقوق متهم در آراء دادگاه عالی انتطامی قضات ایران و اسناد حقوق بشری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد

2 دانشیار گروه حقوق دانشگاه اصفهان

3 استادیار گروه حقوق عمومی دانشگاه امام صادق (ع) تهران

چکیده

اعمال قواعد نظام تفتیشی، و حساسیت مرحله پیش از محاکمه از نظر جمع­آوری دلیل و امکان خودسری مقامات قضایی، اهمیت آن را در مقایسه با سایر مراحل دادرسی نشان می دهد. از اینرو این مرحله در اسناد بین­المللی حقوق بشر بیشتر مورد توجه بوده است. دادگاه عالی انتظامی قضات به­عنوان مرجع رسیدگی به تخلفات انتظامی قضات، آرای متعددی در جهت محکومیت انتظامی قضات متخلف از حقوق و آزادی­های متهم، در این مرحله صادر نموده است. بررسی رویه دادگاه انتظامی قضات نشان می­دهد که آراء محکومیت متعدد و شایسته­ای از این دادگاه در تضمین برخی از مصادیق حقوق و آزادی های متهم در مرحله پیش از محاکمه، صادر شده است، اما نظر به اینکه این دادگاه، شأنی مشابه یک دادگاه حقوق بشری دارد، ولی در مقایسه با اسناد حقوق بشری، رویه قضایی آن، نتوانسته به طور جامع حقوق متهمان در این مرحله را زیر چتر حمایتی خود قرار دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Defendant's Rights in the Iranian High Disciplinary Court of Judges and Human Rights Instruments

نویسندگان [English]

  • feizollah salehi taeblo 1
  • manoucher tavassoli naeini 2
  • mohamad mahdi ghamami 3
1 PhD student of Criminal Law and Criminology, Islamic Azad University, Najaf Abad Branch.
2 Associate Prof., Department of Law, University of Isfahan.
3 Assistant Professor, Department of Public Law, Imam Sadegh University, Tehran
چکیده [English]

The application of the rules of inquisitorial system, and the sensitivity of the pre-trial stage in gathering the evidence and the possibility of arbitrative decisions by the judicial authorities, demonstrate its importance in comparison with other proceedings. Therefore, this stage has received more attention in international human rights instruments. The High Disciplinary Court of Judges as a reference for investigating disciplinary offenses of judges has issued numerous decisions in favor of prosecuting judges violating defendants' rights and freedoms in the pre-trial stage. A review of the judges 'disciplinary procedure shows that this court has issued numerous and well-deserved verdicts guaranteeing some of the defendants' rights and freedoms in the pre-trial phase, but notwithstanding of Companionship this court with a human right court, in comparison with  human rights documents, its jurisprudence has not been able to comprehensively defend defendants' rights at this stage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fair trial
  • defendant's rights
  • rule of law
  • High Disciplinary Court of Judges
  • international human rights instruments
آشوری، محمد (1376)، «قانون آیین دادرسی کیفری ایتالیا در بوته آزمایش»، مجموعه مقالات کیفری، تهران: گنج دانش.
امیر ارجمند، ار­­­­­­­­­دشیر (1386)، مجموعه اسناد بین المللی حقوق بشر، قسمت اول: اسناد جهانی، چاپ دوم، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
اهری، محمد (1380)، حقوق جزای عمومی، چاپ اول، تهران: انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد.
دلماس مارتی، می ری (1395)، نظام‌های بزرگ سیاست جناحی؛ ترجمه علی حسین نجفی آبرندآبادی، چاپ سوم، تهران: نشر میزان.
زارعی، محمدحسین (1378)، جزوه حقوق اداری تطبیقی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز،  نیم سال اول.
زندی، محمدرضا (1388)، هشدارهای انتظامی در آراء دادسرا و دادگاه انتظامی قضات، چاپ اول، تهران: نشر جنگل.
شاکری، ابوالحسن؛ شیرازی غلامرضا (1394)، «حق سکوت و تکلیف مقامات تغقیب نسبت به آن در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392.» فصلنامه دانش انتظامی خراسان شمالی، دفتر تحقیقات کاربردی فا.ا. خراسان شمالی، سال دوم شماره 7.
کاظم‌زاده، علی (1389)، مقررات انتظامی قضات، چاپ اول، تهران: نشر جنگل.
کریم زاده، احمد (1389)، آراء دادگاههای انتظامی قضات در امور کیفری، چاپ اول، تهران: نشر جنگل.
معاونت آموزش قوه قضاییه (1387)، رویه قضایی ایران در ارتباط با دادیار، تهران: نشر جنگل.
میرزایی، علیرضا (1386)، محشای قانون آیین دادرسی کیفری، چاپ ششم، تهران: نشر بهنامی.
هاشمی، سید محمد (1393)، حقوق بشر و آزادی‌های سیاسی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات حقوقی میزان.
هاشمی، سید محمد (1390)، حقوق اساسی و ساختارهای سیاسی، چاپ چهارم، تهران: نشر میزان.
یاوری، اسدالله (1383)، «حق بر برخورداری از دادرسی منصفانه»، نشریه حقوق اساسی، شماره دوم، ص 289-253
یاوری، اسدالله (1392)، «از حقوق کیفری تا قلمرو کیفری: «تسری تضمینات کیفری در دادرسی منصفانه به رسیدگی‌های شبه کیفری»، مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دوره هفتم، شماره دوم، ص258-221
Colvin, Prof. E., ‘Conceptions of Fairness in the Criminal Process’ Occasional Paper delivered at the International Society for the Reform of Criminal Law Conference, 9 July 2004.
What is a Fair Trial? A Basic Guide to Legal Standards and Practice, Lawyers Committee for Human Rights, March 2000, available at:
 https://www.humanrightsfirst.org/wp-content/uploads/pdf/fair_trial.pdf
William Glanville, The Proof of Guilt; edn. 3, Stevens،1963.
Amnesty international. Fair Trials Manual. Amnesty International Publications 1998, available at:  https://www.amnesty.org/download/Documents /156000/pol300021998en.pdf
Arrest Rights Brief No.3:The Right to Legal Aid(2013) available at: https://www.opensocietyfoundations.org/.../arrest-rights-template-legal-aid-20130412.pdf
Robinson, P .(2009). The Right to a Fair Trial in International Law, with Specific Reference to the Work of the ICTY, BERKELEY J.L INT’L L. PUBLICIST, Vol.
ICRC(2014) Prohibition and punishment of torture and other forms of ill-treatment, ADVISORY SERVICE ON INTERNATIONAL HUMANITARIAN LAW available at: https://www.icrc.org/.../prohibition-and-punishment-of-torture-icrc eng.pdf.
آدرس سایت‌ها:
http//www1.umn.edu/humanrts/africa/achpr11resrecourse.html
http://www. indiankanoon.org/doc/1938988/
دعاوی:
Abdoella v the Netherlands, 1/1992/346/419, 28 october 1992, para 24.
Brogan et al v United Kingdom, 10/1987/133/184-187, November 29, 1988, para 62.
Fox, Campbell and Hartley (18/1989/178/234-236), August 30, 1990, para 40
NandiniSatpathy v P.L. DaniAIR 1978 SC 1025, para, 45, Police and People: Role and Responsibilities byDalbir Bharti.
supreme.justia.com/cases/federal/us/403/431/
Tomasi v France, 27/1991/279/350, 25 June 1992, para 84;
U.S. Supreme Court: JennessFortsom403 (1971) US 431
U.S. Supreme Court: MIRANDA v. ARIZONA, 384 U.S. 436(1966)