راهکارهای معماری برای پیشگیری از وقوع جرم در مجموعه‌های مسکونی باز در سطح ساختمان مسکونی (نمونه‌های مورد مطالعه: مسکن بسیجیان تالش، مسکن مهر رشت و مسکن ارکید گلسار رشت)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج

2 استادیار گروه معماری دانشکده معماری و هنر دانشگاه گیلان

3 دانشیار گروه حقوق دانشکده علوم انسانی دانشگاه گیلان.

4 استادیار گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی و دسته­بندی راهکارهای پیشگیری از وقوع جرم در سطح ساختمان مسکونی انجام شده است. توجه به سطوح مختلف فضای سکونتی و دسته­بندی راهکارهای به دست آمده از مفاهیمی مانند نظارت طبیعی، قلمروپایی، کنترل دسترسی و شنودپذیری، می­تواند گامی موثر در روشن نمودن سازوکار تاثیرگذاری راهکارها باشد و در تدقیق نحوه­ ارایه و پیش­بینی نتایج راهکارها، کمک هدف‌مند نماید. سطوح مختلف فضای سکونتی عبارت‌اند از: فضا، واحد، ساختمان، مجموعه، محله، منطقه، شهرک یا شهر. روش جمع­آوری اطلاعات در نوشتار حاضر، بهره­گیری از منابع کتابخانه­ای با ابزار فیش­برداری و نیز استفاده از مطالعات میدانی و ابزار پرسش­نامه است که به روش­های آماری تحلیل شدند. یافته­های پژوهش نشان می­دهند که اولویت کاربرد هر یک از اصول نظارت طبیعی، قلمروپایی، کنترل دسترسی و شنودپذیری در ارایه­ راهکارها، با توجه به سطح سکونتی ساختمان و بالاخص گونه منتسب آن، متفاوت است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Architectural Solutions for Crime Prevention in Open Residential Complexes at Block as a Level of Residential Space -Case Studies: Rasht Mehr Housing, Rasht Orkide Golsar Housing and Talesh Basijian Housing-

نویسندگان [English]

  • Seyyed Ameen Seyyedein 1
  • Mehrdad Javaherian 2
  • Hossein Aghababaei 3
  • Qader Bayzidi 4
1 PH.D Student in architecture, Islamic Azad University, Sanandaj Branch.
2 Assistant Professor, University of Guilan,
3 Associate Professor, University of Guilan
4 Assistant Professor, Islamic Azad University, Sanandaj Branch
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate and categorize the crime preventive measures at residential block level. Paying attention to different levels of residential space and the categorization of solutions derived from concepts such as natural surveillance, territory, access control and audibility can be an effective step in clarifying how strategies are influenced and it is influential in presenting and predicting the results of strategies. Different levels of residential space are space, unit, block, complex, neighborhood, district, town or city. The information gathering method in this paper is taking notes from library resources and the questionnaire tool for field studies that were analayzed with statistical methods. The findings indicate that the application priority of each of principles of natural surveillance, territory, access control and audibility in providing solutions is different according to the residential level of block and in particular the type of its attributes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Situational crime prevention
  • "Block" as a level of residential space
  • Natural surveillance
  • Territory
  • Access control and audibility
ابراهیمی، شهرام(1390)، جرم شناسی پیشگیری، چاپ اول، تهران: میزان.
ابراهیمی، شهرام (1388)، مجموعه رویه‌های بین المللی پیشگیری از جرم، چاپ اول، تهران: میزان.
استولارد، پل (1390)، پیشگیری از جرم از طریق طراحی مسکن، سیدمناف هاشمی و سیدعلی حسین پور، تهران: طهان.
اشنایدر، ریچارد و کیچن، تد (1387)، برنامه‌ریزی شهری) برای پیشگیری از جرم)، فرزان سجودی، تهران: سازمان تحقیقات و مطالعات ناجا.
اشنایدر، تاد (1385)، پیشگیری از وقوع جرم از طریق طراحی محیطی در مراکز آموزش، چاپ اول، سروش بهریز، تهران: دانشگاه علوم انتظامی.
اک، جان ای، اسپنسر چینی، جمزجی کامرون، میشل لیتنر و رونالدای ویلسون (1390)، تهیه نقشه برای تحلیل بزه‌کاری، محسن کلانتری و مریم شکوهی، زنجان: آذر کلک.
اکبری، الهه و محمد زهدی گهرپور (1392)، مقدمه‌ای بر تحلیل مکانی جرم و جنایت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، چاپ اول، سبزوار: سینا کتاب.
ایرانی بهبهانی، هما و سبا شیخی (1393)، «پیشگیری محیطی از جرائم و آسیب‌های اجتماعی در پارک‌های شهری»، فصل‌نامه مطالعات پیشگیری از جرم، دوره دهم، شماره 33، ص 9-36
پنیا، ویلیام ام و استیون ای پارشال (1381)، مبانی برنامه‌ریزی معماری، چاپ دوم، محمد احمدی نژاد، اصفهان: خاک.
محمودی جانکی، فیروز و مجید قورچی‌بیگی (1388)، «نقش طراحی محیط در پیشگیری از جرم»، فصل‌نامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره سی و نه، شماره 2، ص 345-367.
جلالی، محدثه و سیدمهدی سیدزاده ثانی (1395)، «ارزیابی پروژه مسکن مهر شهرستان بجنورد از منظر نظریه پیشگیری از جرم با طراحی محیطی»، پژوهشنامه حقوق کیفری، دوره هفتم، شماره 2، ص 33-57.
جوان جعفری، عبدالرضا و سید مهدی سیدزاده ثانی (1391)، رهنمودهای عملی پیشگیری از جرم، تهران: میزان.
جواهریان، مهرداد و سیدین، سیدامین (1390)، «اصول پایه در شکل گیری مسکن ایرانی»، نخستین همایش ملی مسکن ایرانی. شیراز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز.
چری، ادیت (1388)، برنامه‌ریزی برای طراحی (از تئوری تا عمل)، شهناز پورناصری، تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
حبیبی، سیدمحسن و صدیقه مسایلی (1387)، سرانه کاربری‌های شهری، تهران: نشر سازمان ملی زمین و مسکن.
دامارت، لوسیا و دیگران (1393)، جامعه و احساس امنیت، چاپ اول، حسین بهروان، قم: ائمه (ع).
دانستر، دیوید (1385)، «جان کلام طراحی»، عباس مخبر، مجله معمار، شماره 38، ص 20-23
ذوالقدر، محمدباقر و دیگران (1391)، رهیافت‌های نوین پیشگیری از جرم، تهران: میزان.
رحمت، محمدرضا (1390)، پیشگیری از جرم از طریق معماری و شهرسازی، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
راسخ، قربان پور و بابایی، محمد علی (1396)، «ارزیابی طرح مسکن مهر رشت از منظر پیشگیری محیطی از جرم»، پژوهشنامه حقوق کیفری، دوره هشتم، شماره پیاپی 15، ص 235-207.
زیاری، کرامت‌ا... (1388)، برنامه‌ریزی کاربردی اراضی شهری، چاپ یازدهم، تهران: دانشگاه تهران.
قاسم زاده، مسعود (1391)، معیارهای ابعادی و ملاحظات طراحی فضاهای واحد مسکونی شهری، چاپ اول، تهران: مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی.
کلارک، رونالد وی (1388)، پیشگیری از جرم مطالعه موردی سرقت خودروها و سرقت از خودروهای داخل پارکینگ، مهدی مقیمی و مرتضی مقیمی، تهران: روناس.
کلارک، رونالد وی و جان اک (1388)، جرم شناسی پیشگیری 60 رویه و راه کار برای پیشگیری از جرم، چاپ اول، (مهدی مقیمی و مهدیه تقیزاده، تهران: سازمان زرد.
کلکوهن، ایان (1387)، طراحی عاری از جرم؛ ایجاد مناطق امن و پایدار، حمیدرضا عامری سیاهویی و مهرداد رایجیان اصلی، تهران: نشر میزان.
کوردنر، گری (1390)، کاهش ترس از جرم، اسماعیل حسنوند و احسان حسنوند، تهران: جامعه شناسان.
گروت، لیندا و دیوید وانگ (1391)، روش‌های تحقیق در معماری، علیرضا. عینی فر، تهران: دانشگاه تهران.
گل‌محمدی خامنه، علی (1387)، پیشگیری از جرائم، چاپ دوم، تهران: جهان جام جم.
گل، یان و بیگیت اسوار (1394)، بررسی زندگی فضاهای عمومی، چاپ اول، محمدسعید ایزدی، سمانه محمدی و سمانه خبیری، تهران: نشر اول و آخر.
گلدشتاین، آرنولد (1391)، روان شناسی تخریب گری (رفتار مخرب)، چاپ اول، (جهانبخش نیکوپور، تهران: سازمان تحقیقات و مطالعات ناجا.
فلسون، مارکوس و رونالد کلارک (1388)، «اخلاق پیشگیری وضعی از جرم»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، مجید قورچی‌بیگی، سال چهارم، شماره 12، ص 167-199.
محمد نسل، غلامرضا (1393)، پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی (از نظریه تا کاربرد)، چاپ اول، تهران: میزان.
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین (1379)، «پیشگیری از بزهکاری و پلیس محلی (قسمت دوم)»، نشریه امنیت، دوره چهارم، شماره 19 و 20، ص 129-150.
Abdullah, Aldrin, Mohd Najib Mohd Sallehb, and Siti Rasidah Md Sakipa. (2011). Fear of Crime in Gated and Non-gated Residential Areas. Asia Pacific International Conference on Environment-Behaviour Studies. 35, pp. 63 – 69. Famagusta: Elsevier - Procedia - Social and Behavioral Sciences.
Cozens, Paul, and Terence Love. (2015). A Review and Current Status of Crime. Journal of Planning Literature, 1-20. doi:10.1177/0885412215595440
DeKeseredy, Walter S, Alvi Shahid, Claire M. Renzetti, and Martin D. Schwartz. (2005). Reducing Private Violence against Women in. UKnowledge, University of Kentucky, 3(1), 27-36. Retrieved from http://uknowledge.uky.edu/crvaw_facpub
Ryan, Sean, and Bill Pitard. (2010). Crime Prevention Through Environmental. Washington, DC: American Public Transportation Association.
Sakip, Siti Rasidah Md, and Aldrin Abdullah. (2010). Measuring Crime Prevention through Environmental Design. ASEAN Conference on Environment-Behaviour Studies. 42, pp. 340 – 349. Sarawak, Malaysia: Elzevior - Procedia - Social and Behavioral Sciences.