مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران و آلمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار رشته حقوق دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

بحث ارتکاب جرم توسط اشخاص حقوقی، از دیرباز در حقوق کیفری از مسائل بحث برانگیز بوده است. قانون‌گذار ایران نیز، تا سال 1392 به‌طور کلی به جرم‌انگاری اعمال ارتکابی توسط اشخاص حقوقی نپرداخته بود ولی قانون مجازات اسلامی 1392 در ماده 143 خود به جرم‌انگاری اعمال ارتکابی توسط شخص حقوقی پرداخته است. باوجود ارتباط تنگاتنگ فعالیت اشخاص حقوقی با زندگی افراد در کشورهای پیشرفته، بخصوص آلمان، در این کشور قانون صریحی در مورد مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی وجود ندارد و مقامات از برخی اختیارات برای اعمال ضمانت اجرا بر اشخاص حقوقی برخوردار هستند. برای فائق آمدن بر این مشکل در سال 2013 پیش نویس قانون مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی تهیه شده، ولی هنوز به شکل قانون در نیامده است. برای روشن شدن وضعیت مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در ایران و آلمان به مطالعة تطبیقی دو نظام کیفری ایران و آلمان می‌پردازیم. روش تحقیق از نوع تحلیلی خواهد بود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Criminal Liability of Legal Persons in Iran and Germany

نویسنده [English]

  • Mansour Rahmdel
Assistant Professor, Islamic Azad University, Central Tehran Branch.
چکیده [English]

The debate of committing a crime by legal entities as a credit institution has long been a controversial issue in criminal law. Iranian lawmakers, until 2014, had not criminalized acts committed by legal entities, but, the penal code ratified in 2014 in its article 143 recognized criminal liability of legal persons. In Germany, officials have almost some authority to enforce legal safeguards, although there is no explicit law on the criminal liability of legal entities. To overcome this problem, in 2013, a draft law on criminal liability of legal entities has been drafted, but has not yet ratified as a law. To better explain the issue, we study the two criminal systems comparatively, in order to clarify why, despite the greater involvement of legal entities in the lives of individuals, the German legislator has not foreseen criminal liability for legal entities like Iran. The research methodology will be analytical.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Criminal liability
  • Legal persons
  • Iran
  • Germany
  • Comparative study

مراجع

آزمایش، علی (1378-1377)، «تقریرات درس حقوق کیفری عمومی، دوره دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران»، نیم سال دوم سال تحصیلی 1378-1377.
آقایی جنت مکان، حسین (1390)، حقوق کیفری عمومی، جلد دوم، تهران: انتشارات جنگل.
اردبیلی، محمد علی (1394)، حقوق جزای عمومی، چاپ هفتم، جلد دوم، تهران: انتشارات میزان.
باهری، محمد (1394)، حقوق جزای عمومی، چاپ اول (به کوشش دکتر علی آزمایش) تهران: انتشارات نگاه معاصر.
پوربافرانی، حسن؛ سیفی، مهدیه (1394)، «گونه شناسی مجازات شخص حقوقی»، آموزه‌های حقوق کیفری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره 9، بهار-تابستان 1394. ص 128-101.
حسنی، محمد حسن (1390)، «مطالعه تطبیقی مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در جرائم قتل و صدمات بدنی در حقوق کیفری انگلستان و ایران»، تحقیقات حقوقی «ویژه‌نامه شماره 4 ، علمی پژوهشی 40) /ISC   ص  146-107
سلطانی، مهدی (1391)، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، تهران: انتشارات دادگستر.
شریفی، محسن؛ حبیب‌زاده، محمدجعفر؛ عیسایی تفرشی، محمد و فرجی‌ها، محمد (1392)، «انتساب مسئولیت کیفری به اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران و انگلستان»، آموزه‌های حقوق کیفری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره 6 ص 88-57.
شریفی، محسن (1394)، مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق ایران و انگلستان، تهران: انتشارات میزان، ص 172.
صانعی، پرویز (1382)، حقوق جزای عمومی، تهران: انتشارات طرح نو.
فرج‌اللهی، رضا (1389)، «تأثیر جرم شناسی اثبات گرا بر مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی»، مجله تحقیقات حقوقی، ویژه نامه شماره 2، ص490-441.
قناد، فاطمه و اکبری، مسعود (1394)، «مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حال تصفیه»، مجله حقوقی دادگستری، سال 79، شماره 91، ص  56-37.
میرسعیدی، سید منصور (1383)، مسئولیت کیفری: قلمرو و ارکان، تهران: انتشارات میزان.
موسوی مجاب، سید درید و رفیع‌زاده، علی (1394)، «دامنه مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی»، پژوهش حقوق کیفری، سال چهارم، شماره سیزدهم، ص 169 -147.
Beck, Susanne, (2010), Meditating the Different Concepts of Corporate Criminal Liability in England and Germany, German Law Journal, Vol. 11 No. 10.
Bose, M. Corporate criminal liability in Germany in Pieth, Mark & Ivory, Radha, Corporate criminal liability, Springer, 2011. Pp. 139-241.
Catargiu, M. & Catargiu, Magdalena, (2013), THE ORIGINS OF CRIMINAL LIABILITY OF LEGAL PERSONS – A COMPARATIVE PERSPECTIVE, International Journal of Juridical Sciences, www.juridicaljournal.univagora.ro ISSN 1843-570X, E ISSN 2067-7677 No. 3.
CORPORATE CRIMINAL LIABILITY INTERNATIONAL PERSPECTIVE, shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/107447/11/11_chapter%204.pdf
Dubber, Markus D, THE COMPARATIVE HISTORY AND THEORY OF CORPORATE CRIMINAL LIABILITY, Electronic copy available at: http://ssrn.com/abstract=2114300, 09/08/2017.
DISKANT, EDWARD B, Comparative Corporate Criminal Liability:Exploring the Uniquely American Doctrine Through Comparative Criminal Procedure, THE YALE LAW JOURNAL. (2008).
Dubber, Markus D. (2012), the Comparative History and Theory of Corporate Criminal Liability. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2114300 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2114300
Esakov, Gennady A, (2010), Corporate Criminal Liability: A Comparative Review, City University of Hong Kong Law Review, volume 2.
Iulia Pop, Anca, (2006), CRIMINAL LIABILITY OF CORPORATIONS—COMPARATIVE JURISPRUDENCE, Michigan State University College of Law, available at: http://digitalcommons.law.msu.edu/king/81.
LAING, J. A, (1994), the Prospects of a Theory of Criminal Culpability: Mens Rea and Methodological Doubt, in Oxford University Press, Oxford Journal of Legal Studies Vol 14, No 1.
 Nowak, Jamie, Corporate criminal liability in Germany, http://www.nortonrosefulbright.com/knowledge/publications/138883/corporate-criminal-liability-in-germany.
S, Ellen. Podgor & Peter J. Henning & Andrew E. Tasliz & Alfredo Garcia, (2013), criminal law: concepts and Practice, Third edition, Carolina Academic Press.
Watkins, Jeremy, (2006), Responsibility in Context, Oxford Journal of Legal Studies, Published by Oxford University Press, Vol. 26, No. 3.
MAGLIE, DE CRISTINA, (2005), MODELS OF CORPORATE CRIMINAL LIABILITY IN COMPARATIVE LAW, WASHINGTON UNIVERSITY GLOBAL STUDIES LAW REVIEW, Vol 4.
Mehta, Ruchi, (2009), REGULATION OF CORPORATE CRIMES, 21 (No.2) Sri Lanka JIL 71.
PARASCHIV, DANIEL-$TEFAN, (2013), CORPORATE CRIMINAL LIABILITY IN COMPARATIVE LAW, Contemporary Readings in Law and Social Justice, Volume 5(1), ISSN 1948-9137.
Robbers, Gerhard, (2001), Religious Freedom in Germany, Brigham young university Law Review, Heinonline, Citation: BYU L. Rev. 643 2011.
STANILAf, LAURA, (2014), Criminal Liability of Legal Persons. History, Evolution and Trends in Romanian Criminal Law, Heinonline, Citation: J. E.-Eur. Crim. L. 109 2014.
Weigend, T, (2008), 'Societas delinquere non potest? A German Pespective, 6 Journal of International Criminal Justice (JICJ).
 
پژوهشنامه حقوق کیفری
دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 19
مقالات
تیر 1398
صفحه 57-80

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار