چالش حقوقی اجرای قاعده عدم مصونیت سران دولت‌ها نزد دیوان کیفری بین‌المللی: با تأکید بر پرونده عمرالبشیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته حقوق بین الملل دانشگاه بوعلی سینا

2 دانشیار رشته حقوق بین الملل دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

عدم مصونیت مقامات عالی رتبة دولت­ها در برابر صلاحیت محاکم کیفری بین‌المللی از جمله قواعد پذیرفته شده بین المللی است. صدور قرار بازداشت از سوی ICC علیه رئیس جمهور سودان، مسائلی را در خصوص اجرای این قرارها و همکاری دولتها با دیوان پدیدآورد. ICC بر این اعتقاد است که با ارجاع وضعیت دارفور، مصونیت عمر­البشیر سلب شده است و دولت­ها در اجرای این قرار، به نمایندگی از ICC و شورای امنیت می­بایست عمل کنند. از سوی دیگر، دولت­های مستنکف از اجرای قرار دیوان، اتحادیه آفریقایی و گروهی از حقوق­دانان معتقد هستند که تمامی دولت­ها موظف به رعایت مصونیت عمرالبشیر به­عنوان رییس دولت خارجی هستند، چه آنکه در ماده 98 اساسنامه بر رعایت قواعد عرفی مصونیت تاکید شده است. به­نظر می­رسد که توسل به راهکار طرح سوال مشورتی از دیوان بین­المللی دادگستری توسط مجمع عمومی سازمان ملل­متحد می­تواند به این بن­بست حقوقی پایان دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Legal Challenge of Implementing the Heads of State’s Non-immunity Rule before the International Criminal Court: with Emphasis on the Omar al-Bashir Case

نویسندگان [English]

  • Massumeh Emamian 1
  • Satar Azizi 2
1 Phd. student , Buali Sina University
2 Associate prof. Buali Sina University
چکیده [English]

The non-immunity of heads of states against the international criminal jurisdiction is a well-established rule emphasized in Article 27 of the Statute of the International Criminal Court (ICC). The issuance of an indictment and an arrest warrant for the Sudanese president has raised questions about the implementation of these warrants and the cooperation between the Statue’s member and non-member states. The travel of the Sudanese president to various member and non-member states of the ICC has raised important questions about the connection between the articles 27 and 98 and the basis for the implementation or otherwise of the Court’s arrest warrant for Omar al-Bashir. This article scrutinizes the challenges of the non-immunity rule of heads of states according to the ICC Statute and its connection to the customary rule of heads of states’ immunity from foreign criminal jurisdiction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Immunity of Heads of State
  • International Criminal court
  • Omar al-Bashir
  • Immunity of Heads of State from Foreign Criminal Jurisdiction
  • Articles 27 and 98 of the ICC Statute

مراجع

براتی، شهرام (1382)، «صلاحیت شورای امنیت در ارتباط با دیوان کیفری بین­المللی»، مجله پژوهش حقوق عمومی، شماره 9، ص 160-129.
بهمن تاجانی، شهرام، میرفلاح نصیری، سیده ندا (1394)، «مبانی و آثار تغییر رویکرد دیوان بین­الملل دادگستری در الغای مصونیت کیفری سران دولتها در قضیه حسین هابره (رییس­جمهور سابق چاد)»، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال ششم، شماره اول، ص 46-37.
پایرز، مایکل (1379)، دعوای پینوشه معجونی از حقوق و سیاست، مترجم محمدجواد میرفخرایی، مجله حقوقی، دفتر خدمات حقوقی بین­المللی جمهوری اسلامی ایران، شماره 25، صص128-85.
جوانمرد، بهزاد (1390)، «دیوان کیفری بین­المللی پایان یلدای مصونیت بی­کیفری­مانی»،مجلهکانونوکلایدادگستریمرک، شماره 54، ص 24-1.
رمضانی قوام­آبادی، محمد حسین (1392)، «تآسیس شعب فوق­العاده سنگال برای محاکمه حسین هابره: یک گام به جلو در راستای مبارزه با جنایات بین­المللی»، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال چهارم، شماره دوم، ص 117-89.
زمانی، سید قاسم (1387)، «دیوان کیفری بین­المللی و دولت­های غیرعضو: قرار جلب عمرالبشیر»، موسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهردانش، شماره 13، ص47-13.
زمانی، سید قاسم (1392)، «تهدید به عدم همکاری با دیوان کیفری بین­المللی و آینده مبهم عدالت کیفری در قاره آسیا»، پژوهشهای حقوق جزا و جرم­شناسی، شماره 2، ص 68-43.
سبحانی، مهین (1389)، «تأملی بر مصونیت کیفری مقامهای عالی رتبه دولتی در جرایم بین­المللی»، پژوهشنامه حقوقی، سال اول، شماره دوم، ص 55-31.
صوراسرافیل، محمود (1379)، «التباس معنای مزایا و مصونیت ها در حقوق بین­الملل، تآملی بر تعاریف و مفاهیم»، مجله حقوقی، نشریه دفتر خدمات حقوقی بین­المللی جمهوری اسلامی ایران، شماره 25، ص 274-255.
عزیزی، ستار (1393)، «مصونیت مأموران دولتی از صلاحیت کیفری خارجی: آثار و معیارهای تعیین مصونیت شخصی و رسمی»، مجموعه مقالات همایش مصونیت در حقوق بین‌الملل، تهران: انتشارات گنج دانش، ص250-231.
موسسه حقوق بین­الملل (1383)، «مصونیت قضایی و اجرایی رییس دولت و حکومت در حقوق بین­الملل»، مجله حقوقی، دفتر خدمات حقوقی بین­المللی جمهوری اسلامی ایران، شماره 30، ص 404-395.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1373)، «مسوولیت کیفری بین­المللی»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 15، ص200-169.
AkandeDapo& Shah Sangeeta (2011), Immunities of StateOfficials, International Crimes and Foreign Domestic Courts, European Journal of International Law,Vol. 21, No. 4,815-852.
Akande, Dapo (2004), International Law Immunieties and the International Criminal Court, The American Journal of International Law, Vol. 98,No. 3, 407-433.
Akande, Dapo (2009), The Legal Nature of Security Council Referrals to the ICC and its Impact on Al Bashir’s Immunities, Journal of International Criminal Justice Vol. 7, Iss. 2, 333-352.
Amnesty International (2010), Bringing Power To Justice Absence of Immunity For Heads of State Before The International Criminal Court, (2010) IOR 53/017/2010, 1-59.
Akande, Dapo (2016), The Bashir Case: Has the South African Supereme Court Abolished Immunity for all Heads of States?, EJIL Talk, Bloge of European Journal of International Law, 1-7.
Case Concerning the Arrest Warrant of 11 April 2000 (Democratic Republic of the Congo v. Belgium), I. C. J Reports, 2002.
Cassese Antonio (2002), When May Senior State officials be Tried for InternationalCrimes? Some Comments on the Congo v. Belgium Case, European Journal of International Law, Vol. 13, No. 4,853-857.
Decision pursuant to article 87 (7) of the Rome Statute on the failure of the Republic of Malawi/Chad to comply with the cooperation requests issued by the Court with respect to the arrest and surrender of Omar Hassan Ahmad Al Bashir, Pre-Trial Chamber-I, ICC‐02/05‐01/09, 13 December 2011.
Decision Pursuant to Article 87 (7) of the Rome Statute on the Failure by the Republic of Malawi to Comply with the Cooperation Requests Issued by the Court with Respect to the Arrest and Surrender of Omar Hassan Ahmad Al Bashir, ICC-02/05-01/09-139 (Pre-Trial Chamber I), 12 December 2011.
Iverson, Jens (2012), The Continuing Functions of Article 98 of the Rome Statute, Goettingen Journal of International Law, Vol. 4, No. 1, 131-151.
Jennings, Robert and Watts, Arthur (edited by) (1992), Oppenheim’s International Law, Oxford Public International Law, 9th edition, Vol.1.
Kennedy Nkusi Fred (2013), Immunity of State Officials before the International Criminal Court:  the Indicment of President al- Bashir, Arizona Journal of International and Comparative Law,Vol. 1, No. 1
Kiyani G. Assad, Al-Bashir & the ICC: The Problem of Head of State Immunity (2013), Chinese Journal of International Law, Oxford University Press, Vol. 12, No. 3, 467-508.
Kress Clause & Prost Kimberly (2008), Article 93, in Triffterer O, (2nded), Commentary on the Rome Statute of the International Criminal Court, OttoTriffterer, Hart Publishing.
Kress, Claus (2009), Taylor (Immunity case), in Antonio Cassese (edited by)(2009), The Oxford Companion to International Criminal Justice, Oxford University Press.
Mohanty Rahul (2015), Head of State Immunity in the International Courts in Prosecution for international Crimes: Immunity or Impunity, Journal of International Law,Vol.3, No.4
Paola, Gaeta (2009), Does President Al Bashir Enjoy Immunity from Arrest?, Journal of International Criminal Justice, Vol. 7, Iss. 2.
Prosecutor v. Charles Ghankay Taylor, Case No. SCSL-2003-01-I, Decision on Immunity from Jurisdiction of 31 May 2004.
Prosecutor v. DuskoTadic´, Decision on the Defence Motion for Interlocutory Appeal on Jurisdiction, IT-94-1-AR 72, 2nd October 1995.
Legal.Un.Org/docs/ Report of ILC, 2014, A/69/10, 229-237.
Sarah, Williams and Lena, Sherif (2009), The Arrest Warrant for President al-Bashir:  Immunities of Incumbent  Headsof State and the International Criminal Law, Journal of Conflict and Security Law, Oxford University Press, Vol. 14,No1
The Prosecutor v. Slobodan Milosevic, Milan Milutinovic, Nikola Sainovic, DragoljubOjdanic, VlajkoStojiljkovic (Case No. IT-99-37) Indictment of 22 May 1999.
Triffterer Otto and Ambos Kai (Edited by) (2008), Commentary on the Rome Statute of the International Criminal Court:  Observers’ Notes Article By Article, Baden Baden: NomosVerlagsgesellschaft.
United States Diplomatic and Consular Staff in Tehran (United States of America v. Iran), I. C. J Reports 1980.
Vow to Pursue Sudan over 'Crimes,' (27 September 2008), BBC, available at: news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7639046.stm, retrieved:  30/5/2017.
Wickremasinghe M. Evans (edited by) (2010), Immuneities Enjoyed by Officialls of States and International Organizations, inM.Evans (ed), International Law (3rdedn).
پژوهشنامه حقوق کیفری
دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 18
مقالات
دی 1397
صفحه 81-102

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار