گفتمان سیاست جنایی و جرم‌شناسی در «آخرین روزِ یک محکوم»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه بوعلی سینا همدان9

2 دانشجوی دوره دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه آزاد تهران مرکزی

چکیده

اثرِ «آخرین روز یک محکوم» داستانِ محکومی را به تصویر می‌کشد که شش هفته به اجرای حکم اعدامش زمان دارد. ویکتور هوگو به نقل از محکوم و در ورای این روایت، با تمرکز بر نهادهای عدالت کیفری سده نوزدهم، به تشریح فضای کیفری حاکم بر فرانسه پرداخته است. هوگو افق‌های گوناگونی از این مفاهیم را با هدف تبیین و توضیح ساختار مشخصی از سیاست جنایی در قالب داستانی مستندگونه به مخاطب ارائه می‌نماید. نمادها و نشانه­هایی که او عرضه می­کند، بیشتر بیان این واقعیت است که بزه­کاری ریشه در بزه­دیدگی دارد و فرد در نبود پایگاه­ اجتماعی و فرایند برچسب­زنی و ساختار معیوب سیاست جنایی لاجرم به سمت ارتکاب بزه متمایل می­شود. با کندوکاو در اثر مذکور و دیگر آثار ادبی، این باور شکل می­گیرد که رویکرد جرم­شناسی به جرم، خوانش ادبیاتی نیز دارد و بعید نیست در آینده نزدیک بتوان از رشته­ای به نام جرم­شناسی ادبی سخن گفت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criminal Politics Discourse & Criminology in "The Last Day of a Convict" "It's not true any justice without prejudice". Victor Hugo

نویسندگان [English]

  • Hadi Rostami 1
  • Seyyed Hassan Jafariyan Souteh 2
1 Assistant professor, University of Bu-Ali Sina
2 Ph.D. Student in Criminal Law, Azad University of Tehran
چکیده [English]

The work of "The Last Day of a Convict" portrays a convict's life story who is going to be executed six weeks later. Quoted from the convict and beyond the story, focusing on criminal justice institutions of nineteenth century, Victor Hugo described criminal conditions governing on society of France and analyzed the institutions.. This point can be understood throughout the story. In "The Last Day of a Convict", Hugo presents various horizons of the concepts to the reader aiming to express and explain certain structure of Criminal politics in the form of a documentary story. Symbols and signals that he supplied passes more the expression of the fact that crime is rooted in victimization. In fact, the individual in the absence of social status and the process for labeling and faulty structure of the criminal policy is inclined inevitably to commit crime.. By exploring the effects of these and other literary works, the belief that the criminology approach has about crime literature readings as well and it is not unlikely in the near future to be called literature criminology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Content Analysis
  • Criminal policy
  • literary criminology
  • Criminal interactions
  • Penal Policy of moderateness
  • victimizationm
  • Strict penal policy
آخوندی، محمود (1384)، آیین دادرسی کیفری، جلد پنجم، چاپ اول، ضمیمه کتاب، تهران: انتشارات مجد.
بکاریا، سزار (138۵)، رساله جرائم و مجازات‌ها، ترجمه محمدعلی اردبیلی، تهران: انتشارات میزان.
بولوک، برنارد (1386)، کیفرشناسی، برگردان علی حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات مجد.
جفری رسن (1384)، «نگاهی به سیاست تسامح صفر»، ترجمه جلال­الدین قیاسی (مترجم)، نشریه فقه و حقوق، شماره 4، ص 184-173.
جعفریان سوته، حسن (1394)، «از عدالت کیفری کرامت­مدار تا عدالت کیفری امنیت مدار (علل، راهکارها)»، مجله اندیشه­های حقوق کیفری، سال اول، شماره1، ص 54-35.
رایجیان اصلی، مهرداد (۱۳۸۳)، «جایگاه کیفر مرگ در جهان»، مجله پژوهش حقوق و سیاست، شماره 11، ص ۱۱۱-۱۳۰.
رحیمی نژاد، اسماعیل (1390)، جرم شناسی، چاپ دوم، تبریز: انتشارات فروزش.
رضوی­فرد، بهزاد (1390)، «کارآمدی و ناکارایی کیفر اعدام در مبارزه با جرایم بین­المللی»، در: یادنامه شادروان دکتر رضا نوربها، ضمیمه مجله تحقیقات حقوقی، شماره 56، ص 521-473.
رضوانی، روح الله (1389)، تحلیل محتوا، عیار پژوهش در علوم انسانی، شماره 3، ص137-156.
رضوانی، سودابه (1395)، تحولات مفهوم خطرناکی در جرم شناسی وآثار آن در حقوق کیفری، رسالۀ دکتری از دانشگاه شهید بهشتی.
شفیع زاده دیزجی، توحید (1392)، «مطالعه مدل‌های دوگانه عدالت کیفری هربرت پارکر با تکیه بر ارزیابی عدالت کیفری ایران در پرتو آن مدل‌ها»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق شهید بهشتی.
طاهری، سمانه (1392)، سیاست کیفری سخت‌گیرانه، چاپ اول، تهران: انتشارات میزان.
صابری، راضیه (1394)، «گفتمان سیاست جنایی در کتاب مزرعه حیوانات»، مجله حقوقی داور، شماره 13-14، ص 37-9.
غلامی، حسین (1386)، «سیاست کیفری سخت‌گیرانه»، فصل‌نامه دانش انتظامی، شماره27، ص 121-95.
غلامی، حسین (1391)، ترس از جرم، دیباچه در: حمیدرضا نیکوکار و بهاره همت­پور، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
فوکو، میشل (1392)، مراقبت و تنبیه، ترجمه نیکو سرخوش، و افشین جهاندیده، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات نی.
کاتبی، حسین (1346)، «تاریخچه قانون مجازات فرانسه»، ترجمه، مجله کانون وکلا، شماره 105،  ص 87-83.
کسمایی، بهروز (1357)، «نقد وبررسی کتاب بینوایان ویکتور هوگو»، مجله وحید، شماره236، ص 31-28.
_________ (1357)، «نقد وبررسی کتاب بینوایان ویکتور هوگو»، مجله وحید، شماره237، ص 36-31.
لوترمی، لوریس و دیگران (1389)، بایسته‌های حقوق کیفری عمومی فرانسه، برگردان محمود روح‌الامینی، چاپ اول، تهران: انتشارات میزان.
لازرژ، کریستین (1392)، درآمدی در سیاست جنایی، ترجمۀ علی حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات میزان.
معظمی فراهانی، بیتا (1387)، «ویکتور هوگو، نویسنده قهرمان­پرور یا قهرمان سخنوری»، مجله نقد زبان وادبیات خارجی، شماره1، ص 130-115.
موریس، نورال، روتمن، دیوید. ج (1390)، سرگذشت زندان: روش مجازات در جامعه غرب؛ ترجمه پرتو اشراق، چاپ اول، تهران: انتشارات ناهید.
مالوری، فیلیپ (1381)، ادبیات و حقوق، ترجمه مرتضی کلانتریان، چاپ اول، تهران: موسسه انتشارت آگاه.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1381)، جرم شناسی (پیش‌گیری از جرم)، جزوه درسی، مجتمع آموزش عالی قم.
_______  (1389)، جامعه شناسی کیفری، جزوه درسی، دانشکده حقوق شهید بهشتی.
_______ (1391)، مباحثی در علوم جنایی، جزوه درسی، ویراست هفتم، به کوشش: شهرام ابراهیمی.
_______ (1392)، درآمدی در بایسته­های پژوهش در نظام عدالت کیفری، (مجموعه مقالات)، چاپ اول، انتشارات میزان.
_______ (1392)، جامعه شناسی جنایی (جامعه­شناسی جرم)، جزوه درسی، دانشکده حقوق شهید بهشتی.
_______ (1392)، تقریرات جرم شناسی، جزوه درسی دوره کارشناسی، دانشکده حقوق شهید بهشتی.
_______ (1392)، از جرم شناسی انتقادی تا جرم شناسی امنیت مدار، جزوه درسی دوره دکتری حقوق کیفری وجرم شناسی،دانشکده حقوق شهید بهشتی.
_______ (1394)، آیین دادرسی کیفری:بنیان­ها،چالش­هاوراهکارها (مجموعه مقالات همایش قانون آیین دادرسی کیفری،آذرماه1394)دانشگاه شهید بهشتی، ص 105-89.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین و بیگی، هاشم (1391)، دانشنامه جرم شناسی، چاپ دوم، تهران انتشارات گنج دانش.
نجفی توانا، علی، (1391)، جرم­شناسی، چاپ یازدهم، تهران  انتشارات سنجش ودانش.
نوربها، رضا (1390)، زمینۀ حقوق جزای عمومی، چاپ بیست و نهم، تهران: انتشارات دادآفرین و گنج دانش.
وایت، رایت، هینز، فیونا (1386)، جرم و جرم­شناسی، جلد نخست، ترجه علی سلیمی، چاپ سوم، تهران: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
وحدت، مهدی (1317)، «عفو و عفو عمومی عقاید علمای فرانسه و بلژیک»، مجموعه حقوقی، شماره13، ص 39-37.
محمدی مهر، غلامرضا (1389)، روش تحلیل محتوا، (راهنمای علمی تحقیق)، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانش نگار.
هوگو، و یکتور (بی­تا)، کلود ولگرد و آخرین روز یک محکوم، ترجمه محمد قاضی، چاپ هفتم، انتشارات حلاج.       
Hodgkinson, Peter. Schabas, William A. (2004), Capital Punishment, Cambridge University Press.
Summers, Sara. j. (2007), Fair Trials: The European Criminal Procedural Tradition and the European Court of Human Rights, Volume 4 of Criminal law library, Oxford, hart publishing.p.67.
Mazerolle, Larsenly., Ransley, Janet. (2005), Third Party Policing. Cambridge university press. p.96.
Mclaughlin, Eugene. & Munice, John. (2001), The Sage Dictionary of Criminology. sage press. P.159.
Ward, Tony. & Maruna, Shadd. (2007), REHABILITATION,Rooutledge press.