دادستان انتخابی؛ مبانی و زمینه‌های تاریخی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 استادیار گروه حقوق پردیس فارابی دانشگاه تهران

چکیده

نحوه­ی گزینش متصدی منصب دادستانی، به لحاظ اختیارات و قدرت فراوان این منصب امری حائز اهمیت است. همین اهمیت بالای این منصب در دستگاه قضایی، نظام حقوقی ایالات متحده را متقاعد کرده است که به‌عنوان تنها کشور از روشی منحصربه­فرد، یعنی برگزاری انتخابات، جهت گزینش صاحب­منصبان دادستانی استفاده نماید. حال این سؤال پیش می­آید که اگر در هیچ جای دیگر همانند منصب دادستان آمریکایی وجود ندارد، این منصب چگونه شکل گرفته است؟ بررسی سیر تاریخی و بسترهای سیاسی مؤید این نکته است که شخصیت­بخشی مستقل (جدای از شهروندان) برای جامعه و اعطای حق اقامه­ی دعوی از جانب آن به مقام تعقیب، جریان دموکراتیک­تر نمودن امور حکومتی، استقلال­طلبی و میل به تمرکززدایی و نارضایتی از مناصب انتصابی به­تدریج زمینه­ساز تأسیس مقامِ تعقیبِ عمومیِ محلیِ (منطقه­ای) منتخبِ مردم بوده است. با نگاهی کلی به مجموع حوادث تاریخی و جریانات سیاسی می­توان سه مورد را به­عنوان مبانی نهاد دادستان انتخابی در نظر گرفت. نخست؛ حفظ استقلال مقامات دادسرا به­واسطه­ی­ کاهش نفوذ سایر مقامات مؤثر بر انتصاب. دوم؛ پاسخگویی بیشتر دادستان در مقابل حوزه­ی محلی از طریق اتکا و نیاز به جلب رضایت و متعاقباً آرای شهروندان و سوم؛ نظارت هر چه بیشتر مردم بر حکومت با راهکار اعمال نفوذ از مجرای صندوق­های رأی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Elected Prosecutor: Basics and Historic Grounds

نویسندگان [English]

  • Mohammad Matin Parsa 1
  • Mahdi Sheidaeian 2
1 Ph.D student, of criminal law and criminology
2 Assistant Professor, University of Tehran, College of Farabi.
چکیده [English]

It has only passed a few centuries since the emergence of prosecutor’s office as the institution to prosecute crimes. This French institution with medieval roots was incrementally developed and evolved like many other institutions. During human history and in different countries, irrespective of their prosecutor’s office system, the prevailing way to choose the prosecutor was selection. The way to choose the prosecutor is important due to his paramount authorities and influence. Such high importance in judicial system convinced US legal system to use a unique way to choose the prosecution officials: elections. USA is the only nation in the world in which voters elect the prosecutor. Question: how such position is formed while there is no similar position like it in the world? The present paper initially investigates historic grounds and political contexts to expound the evolution of prosecutor’s position in the USA from a general prosecution position, to a local official and then to a public local prosecution authority. Then by considering the same historic trend, it introduces such aims as securing the independence of prosecutor’s office authorities, prosecutor’s more responsiveness to local jurisdiction and more supervision by people over government as the basics of such institution

کلیدواژه‌ها [English]

  • Prosecutor’s office
  • Prosecutor
  • Judicial independence
  • Judicial responsibility
  • General prosecution
آشوری، محمد (1388)، آیین دادرسی کیفری، جلد اول، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات سمت.
بیتهام، دیوید؛ بویل، کوین (1386)، دموکراسی چیست؟ (آشنایی با دموکراسی)، [ترجمه] شهرام نقش تبریزی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات ققنوس.
خالقی، علی (1389)، آیین دادرسی کیفری، چاپ هشتم، تهران: شهر دانش.
رجبی، عبدالله؛ کریمیان، اسماعیل (1389)، «مسند قضا و استقلال قضایی»، پژوهشنامه حقوقی (پژوهشنامه حقوق کیفری)، سال اول، شماره اول، ص 93-73.
زین، هاوارد (1389)، رؤیای آمریکایی (روایتی دیگر از تاریخ مردم آمریکا)، [ترجمه] فاطمه شفیعی سروستانی، تهران: نشر هلال.
ژگو، ژان (1354)، «وظایف دادسرا در امور مدنی فرانسه»، [ترجمه] صدرزاده­ی افشار، مجله­ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 18، ص 30-20.
کوشکی، غلامحسن (1389)، «بررسی جایگاه سازمانی دادستان در آیین دادرسی کیفری ایران و فرانسه»، مجله­ی تحقیقات حقوقی، ویژه­نامه­ی شماره 2، ص 610-565.
گانینگ، جیمز پاتریک (1385)، درک دموکراسی: رویکردی بر انتخاب عمومی (تحلیل اقتصادی نهادهای سیاسی)، [ترجمه] محسن رنانی و محمد خضری، تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور.
گیدنز، آنتونی (1392)، جامعه­شناسی، [ترجمه] حسن چاوشیان، ویراست چهارم، چاپ هشتم، تهران: نشر نی.
Burbank, Stephen B. (2003), What do we meant by Judicial Independence, Ohio State Law Journal, vol. 64: 323.
Ellis. Michael J. (2012). The Origins of the Elected Prosecutor, The Yale law journal, Vol. 121, No. 6: 1528-1569.
Gordon, Sanford C.; Huber, Gregory A. (2002), Citizen Oversight and the Electoral
Incentives of Criminal Prosecutors, American Journal of Political Science, Vol. 46, No. 2, 334-351.
Hemmens, Craig; Brody, David C.; Spohn, Cassia C. (2012). Criminal Courts: A Contemporary Perspective, 2nd ed, London: SAGE Publications.
Jacoby, Joan E. (2005), American Prosecutor in Historical Context, (journal)Prosecutor, Vol. 39, No. 2, 34-46.
Jacoby, Joan E. (2005), American Prosecutor in Historical Context (2), (journal)Prosecutor, Vol. 39, No. 3, 28-38.
Kinaga, Karl; Jordan, Robert F. (1962). Some Limitations and Controls of The California Grand Jury System, Santa Clara Law Review,Vol. 2, No 1.
Klerman, Daniel M. & Paul G. Mahoney (2005), The Value of Judicial Independence: Evidence from Eighteenth Century England, American Law and Economics Review, Vol. 7 No. 1.
Langbein, John H. (1979). Understanding the Short History of Plea Bargaining, Faculty Scholarship Series, Yale Law School Faculty Scholarship, Vol. 13: 261-272.
McCormack, Michael T. (2004). The Need for Private Prosecutors: An Analysis of Massachusetts and New Hampshire Law, SUFFOLK University Law Reviewe, Vol. 37(XXXVII): 497- 511.
Minser, Robert. (1996). Recasting prosecutorial discretion, Journal of criminal law and criminology, Vol. 86, issue 3: 717-758.
Schotland, Roy A. (2002). Myth, Reality Past and Present, and Judicial Elections, Indiana Law Review, Vol. 35: 659-667. Available at: http://scholarship.law.georgetown.edu/facpub/203/
Surrency, Erwin C. (1967). The Courts in the American Colonies, The American Journal of Legal History, Vol. 11, No. 3, 253-276.
Vlasihin, Vasiliy A. (1979). The Prosecutor in American Criminal Procedure: Observations of a Foreign Student, Loyola of Los Angeles Law Review, Vol. 12, 833-867.
Wright, Ronald  F. (2009), How Prosecutor Elections Fail Us, Ohio State Journal of Criminal Law, Vol. 6, No. 2, 649-660. Available at: http://works.bepress.com/ronald_wright/10
Worral, John L. (2008). Prosecution in America, Albany (USA): state university of New York press.
Worral, John L.; Nugent-Borakove, M. Elaine. (2008). The Changing Role of the American Prosecutor, state university of New York press, Albany.