مطالعه تطبیقی قلمرو و معیارهای اعمال میانجی‌گری کیفری در حقوق ایران، انگلیس و بلژیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه گیلان

2 کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

چکیده

میانجی­گری کیفری به­عنوان یک روش جایگزین حل و فصل اختلاف، ممکن است در مورد تمام جرایم و یا تمام بزه دیدگان کاربرد نداشته باشد که این موضوع، در وهله­ی اول بستگی به سیستم حقوقی کشور مورد نظر دارد. بعلاوه سیستم­های مختلف حقوقی، روش واحدی را برای احاله­ی پرونده به میانجی­گری کیفری برنمی­گزینند. بسته به سیستم قضایی هر کشور، پرونده کیفری می­تواند توسط پلیس در همان مرحله­ی مقدماتی، توسط دادستان، قاضی و یا حتی مجریان حکم مانند مقامات زندان به میانجی­گری احاله شده و یا حتی توسط آنها اجرا یا نظارت شوند. در حقوق ایران بیشترین امکان احاله پرونده به میانجی­­گری کیفری، بر طبق ماده 82 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، در جرایم تعزیری درجه 6و7 و8 است که قابل تعلیق هستند. اگرچه درنظام حقوقی ایران که متاثر از دیدگاه های فقهی است، این امکان در جرایم مستوجب قصاص و دیات و نیز تعداد محدودی از جرایم مستوجب حد نیز وجود دارد. در حقوق انگلستان جرائم از حیث آئین دادرسی کیفری به جرایم اختصاری، جرایم توام با کیفرخواست و جرایم واجد هر دو جنبه تقسیم بندی می شوند که در صورت وجود شرایط لازم، در هر سه مورد امکان احاله پرونده به میانجی­گری کیفری وجود دارد. در نظام حقوقی برخی از کشورهای دیگر مثل  بلژیک نیز، امروزه براساس قانون مصوب 22 جون  سال 2005، یک فرایند میانجی­گری می­تواند به تقاضای طرفین دعوی، در تمام مراحل فرایند کیفری، مورد استفاده قرار گیرد. حتی بعد از محاکمه و در طول اجرای مجازات نیز، مانعی برای ارجاع به میانجی­گری، وجود ندارد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative Study on Scope and Criteria of Criminal Mediation in Law of Iran Britain and Belgium

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Janipour 1
  • Rokhsareh Gharib 2
چکیده [English]

Criminal mediation as an alternative way of settling a disput may not be useful for all offences or all offenders. It depends on each country's legal  system. Additionally different judical systems would not choose the same method for evocation to criminal mediation. A penal case can be evocated to the mediation by police in just primary steps, by prosecution situation, by judge or even, by executors like prison officials. Even it can be run or supervised by them. According to Iranian penal procedure law (2013) , the most possibility for evocation to criminal mediation are pardonable and discretionary crimes of degrees 6, 7 and 8 which can be suspended. Although in Iran's legal system that is affected by Islamic jurisprudence , there exist a possibility in some offences against human beings. In the UK, offences in terms of the criminal procedure code are divided into 3 categories. They are Summary offences, indictable offences, and a combination of both.There will be possibility for evocation in all 3 cases. According to the Belgian law of 22 June 2005, a mediation process can be started on the demand of persons who have a direct interest in a criminal procedure, and this is possible during the whole criminal procedure. Also mediation after trial , during sentence , is not excluded

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mediation
  • Victim
  • Offender
  • Juvenile Offences
  • British law
  • Belgian law

مراجع

پاک نهاد، امیر (1385)، «رویکرد نوین حقوق انگلستان به بزه کاری اطفال»، مجله تخصصی الهیات و حقوق، شماره 19، ص 151-123.
حاجی­پور، یاسر و رحمان­پور، ابوطالب (1393)، «میانجی­گری کیفری با توجه به قانون جدید آئین دادرسی کیفری»، منتشر شده در 23 آذر1393 On line:www.jurist. vcp.ir/455391-1244644.html
حسینی، سید محمد (1378)، «نقش میانجی­گری در فصل دعاوی و پاسخ­دهی به نقض هنجارها»، مجله­ی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 45، ص 41-5.
رهامی، محسن (1385)، «زمینه­های عدالت ترمیمی در حقوق کیفری ایران»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 74، ص 177-149.
صادقی، محمد هادی (1384)، «قضازدایی در حقوق جزای اسلامی»، مجله­ی الهیات و حقوق دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره 15 و 16، ص 170-149.
صادقی، محمد هادی (1373)، «میانجی گری در دعاوی کیفری»، مجله قضایی و حقوقی دادگستری، شماره 12،‌ ص 142-123.
عباسی، مصطفی (1382)، افق­های نوین عدالت ترمیمی در میانجی­گری کیفری، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشور.
غلامی، حسین (1382)، «عدالت ترمیمی: اصول­ها و روش­ها»، فصل­نامه دانش انتظامی،       سال پنجم، شماره 4، ص 55-36.
مهدوی­پور، اعظم و حسین­زاده، محمد جواد (1393)، «بررسی تاسیسات ارفاق آمیز در قوانین آئین دادرسی کیفری و مجازات اسلامی مصوب 1392»، منتشر شده در 12 بهمن 1393
On line: www.hamyari.ir/blog.html
مهرا، نسرین (1383)، «ترمیمی شدن عدالت کیفری صغار در انگلستان و ویلز»، مجموعه مقالات در زمینه علوم جنائی، در تجلیل از استاد دکتر محمد آشوری، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
Aertsen Ivo,Peters Tony, (1998), "Mediation and Restorative justicein Belgium", European Journal on Criminal Policy and Research 6:507-525,1998 kluwer Academic Publishers.Printed in the Netherlands
Anna  Mestitz and Simona Ghetti, Victim-Offender Mediation with Youth Offenders in Europe An Overview and Comparison of 15 Countries. © 2005 Springer
Brooks,Dereks and Mc Donough Ian (2006), "The Difference Mediation and Restorative Justice / Practice. Pp2-2
On line:moj.gov.jm/sites/default/files/rj/mediation
Buonatesta,Antonio, (2004), "Victim-Offender Mediation in Custodial Setting" paper presented at the third conference of the European Forum for victim-offender Mediatian   Restorative Justice, Budapest,Hungary,14-16 october   On line:www.restorativejustice.org/articlesdb/articles/6262                                                                                                                             
Droogenbroeck,Bram Van, (2010), " victim offender mediation in severe crimes in Belgium : What victim need and offenders can offer"
On line:www.foresee.hu/en/segedoldalak/news/279/
Gavrielides Theo , Artinopoulou Vasso. (2011), Restorative Justice and Violence Against Women: Comparing Greece and The United Kingdom. Copy at Springer Science +Business Media B.V.2012
On line:https://www.thl.fi>documents
Kuyper,saskia (2008), "victim-offender mediation in Flanders,Belguim:An example of a well developed good practice.
On line:www. Unicef.org/tdad/1saskia Kuyper.pdf
Mark S. Umbreit , Victim Offender Mediation, An Essential Guide to
Practice and Research,2001, Center for Restorative Justice & Peacemaking
University of Minnesota, School of Social Work
Semini Mariana , Mandia Ledina (2009), "Restorative Justice and Victim – Offender Mediation in Criminal Matter Involving Teenagers and Youngstera in Albania",HUMSEC Journal, Issue3 
Online:humsec.eu/cms/index.php?id=967
پژوهشنامه حقوق کیفری
دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 15
مقالات
فروردین 1396
صفحه 237-258

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار