رویکردهای قانون مجازات اسلامی مصوب1392 در مقررات قصاص نفس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشگاه دامغان

چکیده

در مقررات ناظر بر قصاص نفس در قانون مجازات 1392،رویکردهای جدید از سوی قانون‌گذار قابل مشاهده است. به نظر می‌رسد، رفع خلأهای تقنینی موجود در مقررات پیشین در زمره این رویکردها می‌باشد. از این رو، در زمینه موضوعاتی همچون اختیارات ولی دم صغیر، جایگاه دستور به قتل دیگری و نیز ضمانت اجرا‌ی کیفری سقط جنین در دوران پس از ولوج روح، در قانون مجازات جدید ابهامات کمتری وجود دارد. رویکرد‌ دیگر قانون‌گذار حمایت از نظم عمومی جامعه است که آن را در قالب مواردی مانند حمایت از تمام بزه‌دیدگان قتل عمدی و نیز اعطای اختیار به اولیاء‌دم در اخذ دیه بدون رضایت قاتل نشان داده است. علاوه ‌بر این، نگاه جدید مقنن به دفاع مشروع و نیز موضوع آگاهی مرتکب به کشنده بودن عمل ارتکابی نشان‌گر استفاده سنجیده از ظرفیت موجود رویکردهای متفاوت فقهی در راستای رفع مشکلات حقوقی و قضایی است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Islamic Penal Code of 1392 Approaches to Provisions Concerning Retaliation (“Qisas”)

نویسنده [English]

  • Seyed Mahmood Majidi
چکیده [English]

Provisions of Islamic Penal Code of 1392 on retaliation indicate the lawmaker’s new approaches. It seems that filling legal gaps of previous law is among the approaches. Thus, provisions of the Code on the issues such as minors’ next of kin’s powers, relevance of superior order to murder as well as criminal sanction for abortion in its maturity are less ambiguous. Safeguarding public order is another approach of the lawmaker which is indicated by the provisions regarding, inter alia, protection of all the victims of murder and granting power to next of kin for receiving blood money without consent of murderer. In addition to this, new view of lawmaker to self-defense and to defendant’s knowledge of fatal nature of his/her act show the assessed utilization of existence capacities of different approaches of Islamic Law (“figh”) in resolving legal and judicial problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Legal gaps
  • Superior order to murder
  • Defendant’s knowledge of fatal nature of act
  • Self-Defense
  • Minors’ next of kin