حقوق کیفری در سنجه جرم شناسی پست مدرن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق دانشگاه تبریز

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه تبریز

چکیده

جرم­شناسی پست مدرن شاخه­ای از جرم­شناسی انتقادی معاصر است که تحت تأثیر اندیشه­های متفکران و فیلسوفان فرانسوی و آلمانی و جنبش پست مدرنیسم در دهه 1980 میلادی به وجود آمد. این جرم­شناسی با الهام از آموزه­های این اندیشمندان، قرائت جدیدی از حقوق کیفری ارائه داده و با تاکید بر ذهنیت، گفتمان و قدرت در علت شناسی جنایی، به رد علت شناسی­های علمی می­پردازد. جرم شناسی فوق با تکیه بر عوامل ساختاری بزهکاری یعنی نژادپرستی، تبعیض جنسیتی و قومیتی و تاکید بر ایجاد گفتمان­های جایگزین و صلح جویانه، تغییر و اصلاح ساختارهای غالب، در تحول نظریه­های جرم شناختی، کیفرشناختی و فلسفه حقوق کیفری نقش مهمی ایفا کرده است. این رویکرد، علاوه بر نقد عملکرد نهادهای نظام عدالت کیفری، مفاهیم بنیادین حقوق کیفری و تفسیرهای کلاسیک و سنتی از آن را زیر سوال برده و جرم را ناشی از قطع گفتمان­های غیرغالب و نابرابری در توزیع قدرت در جامعه می­داند. این مقاله ضمن اشاره به ماهیت، اهداف و ویژگیهای جرم­شناسی پست مدرن و تفاوتهای آن با جرم­شناسی­های دیگر، مفاهیم بنیادین حقوق کیفری را از دیدگاه این جرم شناسی مورد مطالعه و ارزیابی انتقادی قرار می­دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criminal Law from the Perspective of Postmodern Criminology

نویسندگان [English]

  • Esmaeil Rahiminejad 1
  • Salar Sadeghi 2
چکیده [English]

Postmodern criminology is a branch of contemporary critical criminology that was formed under the influence of the ideas of French and German thinkers and philosophers and the postmodernism movement in the 1980s. This criminology inspired by the teachings of these scholars gives new reading of criminal law with emphasis on subjectivity, discourse and power and rejects the scientific etiology. Postmodern criminology with reliance to structural factors of crime like racism, ethnic and gender discrimination, and emphasis on alternative and peaceful intercourses and reform of institutional structures and systems of domination plays an important role in the evolution of criminological theory, and the philosophy of criminal law. It has played an important role in the development of criminological theories and philosophy of criminal law. This approach, in addition to its criticism against the performance of the institutions of criminal justice system, questions the basic concepts of criminal law and classical interpretations of that. It searches the causes of crime in discontinuation of non-dominant discourses and inequality in the distribution of power in society. Considering the nature, purpose and characteristics of postmodern Criminology and it’s differences with other Criminological theories, this article studies and assesses the fundamental concepts of criminal law from the perspective of postmodern criminology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Postmodernism
  • Postmodern criminology
  • Criminal law
  • Discourse
  • Subjectivity
  • Power
استنگروم، جریمی، گاروی، جیمز (1389)، فیلسوفان بزرگ از سقراط تا فوکو، ترجمه ابوالفضل توکلی شاندیز، تهران: شرکت مطالعات و نشر کتاب پارسه.
بابایی، پرویز (1390)، فرهنگ اصطلاحات فلسفه (انگلیسی - فارسی)، چاپ سوم، تهران: انتشارات نگاه.
برمن، کانر و دیگران (1380)، پست مدرنیته و پست مدرنیسم (مجموعه مقالات)، ترجمه و تدوین حسینعلی نوذری، تهران: انتشارات نقش جهان.
بست، ژان میشل (1372)، جامعه­شناسی جنایت، ترجمه فریدون وحیدا، چاپ اول، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
جعفری، مجتبی (1392)، جامعه­شناسی حقوق کیفری، رویکرد انتقادی به حقوق کیفری، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
جوان جعفری بجنوردی، عبدالرضا و ساداتی، سیدمحمد جواد، (1394)، «مفهوم قدرت در جامعه شناسی کیفری»، مجله پژوهشنامه حقوق کیفری، سال سوم، شماره یازدهم، ص 38-9.
حقیقی، شاهرخ (1381)، گذر از مدرنیته؟ نیچه، فوکو، لیوتار، دریدا، چاپ دوم، تهران: آگاه.
دکسردی، والتر اس (1392)، جرم شناسی انتقادی معاصر، ترجمه مهرداد رایجیان اصلی و میدرضا دانش ناری، تهران: انتشارات دادگستر.
صادقی فسایی، سهیلا؛ ستار پروین (1390)، «جرم:  برساخته ذهنیت، گفتمان و قدرت»، فصلنامهپژوهشحقوق، سال سیزدهم، شماره 33، ص 242-219.
عبدالفتاح، عزت (1381)، «جرم چیست و معیارهای جرم انگاری کدام است؟»، ترجمه اسمعیل رحیمی­نژاد، مجله حقوقی و قضایی دادگستری، شماره 41، ص 160-136.
عبدالفتاح، عزت (1377)، «آینده جرم شناسی و جرم شناسی آینده»، ترجمه و توضیح اسمعیل رحیمی­نژاد، نامه مفید، شماره چهاردهم، ص 100-65.
فوکو، میشل (1378)، مراقبت و تنبیه: تولد زندان، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران:  نشر نی.

گسن، ریموند (1379)، «آیا جرم وجود دارد؟»، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، مجله تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، شماره 29 و 30، ص 102-61

گیدنز، آنتونی (1383)، جامعه­شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، چاپ سیزدهم، تهران: نشر نی.
مهاجری، عباسعلی (1388)، فرهنگ دوسویه علوم سیاسی دانشیار، چاپ دوم، تهران  : انتشارات دانشیار.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1383)، «پیشگیری عادلانه از بزهکاری»، علوم جنایی (مجموعه مقالات در تجلیل از استاد دکتر محمد آشوری)، چاپ نخست، تهران: انتشارات سمت، ص598-559
نجفی ابرندآبادی، علی حسین (84-1383 )، مباحثی در علوم جنایی، تقریرات جامعه شناسی جنایی دانشگاه شهید بهشتی.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1390)، «از جرم­ شناسی تا آسیب اجتماعی شناسی»، مجلۀ تحقیقات حقوقی (یادنامۀ شادروان دکتر رضا نوربها)، دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی، ضمیمۀ شمارۀ 56، زمستان، ص 1032-1015
نجفی ابرندآبادی، علی حسین (92-1391)،تقریرات درس جرم شناسی (از جرم شناسی انتقادی تا جرم شناسی امنیتی)، دوره دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی دانشگاه شهید بهشتی.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین و هاشم بیگی، حمید (1393)، دانشنامه جرم شناسی، چاپ سوم،  تهران: نشر گنج دانش.
نیازی، محسن و دیگران (1393)، «چرخش گفتمان تبیین جرم از دوره کلاسیک تا پست مدرنیسم»، کاراگاه، دوره دوم سال هشتم، شماره 29، ص 90-70
والک لیت، ساندرا (1386)، شناخت جرم شناسی، ترجمه دکتر حمیدرضا ملک محمدی، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
وایت، راب، هینز، فیونا (1392)، جرم و جرم شناسی، متن درسی نظریه های جرم و کجروی، ترجمه علی سلیمی، چاپ پنجم،پژوهشگاه حوزه و دانشگاه،
ولد، جرج و دیگران (1380)، جرم شناسی نظری، ترجمه علی شجاعی، تهران: انتشارات سمت.
ون هام، فرانسواز (1391)، «آسیب اجتماعی شناسی: رشته جدید، توسعه قلمرو جرم شناسی؟»، ترجمه سیدحسین حسینی و اقبال محمدی، دایره المعارف علوم جنایی(مجموعه مقالات تازه های علوم جنایی)، چاپ نخست، بنیاد حقوقی میزان، ص 941-924
ویلیامز و دیگران (1383)، نظریه­های جرم شناسی، ترجمه حمیدرضا ملک محمدی، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
هیکس، استیون (1391)، توضیح پست مدرنیسم، شک آوری و سوسیالیسم از روسو تا فوکو، ترجمه خاطره سهرابی و فرزانه احسانی، چاپ اول، تهران: نشر پژواک.
Carrabine, Eamon and paul Iganski, Maggy Lee, Ken Plummer, Nigel South(2004), criminology: a sociological introduction, published by Routledge
Carrington, K. (1998). "Postmodernism and Feminist Criminologies: Fragmenting the Criminological Subject". in TheNewCriminologyRevisited. Walton, P. & Young, J. (eds.). London: Macmillan.
Druzin, B(2012) Finding Footing in a Postmodern Conception of Law, Postmodern Openings,Volume 3, Issue 1, March, pp: 41-56
Fattah, Ezzat.A (1997) Criminology: past, present and future, Great Britain, Mac Millan press LTD.
Foucault, Michel, Language, counter-memory,practice:selected essays and interviews by Michel Foucault,(1977), edited by Donald F blouchard. Cornell university press. 1977
Giddens, Anthony (1984). TheConstitutionofSociety. University of California Press. ISBN 0-520-05292-7
Henry,Stuart& Milovanovic, Dragan, Constitutive Criminology, Stage Publications,1996, http://books.google.com/books?id=N3zaAAAAMAAJ
Henry, Stuart, & Milovanovic, Dragan. (1996).Constitutive criminology: Beyond postmodernism. London: Sage
Henry ,Stuart and Milovanovic, Dragan (2000), Constitutive Criminology: Origins,Core Concepts, and Evaluation, Social Justice Vol. 27, No. 2  |accessdate= requires |url= (help)
Kiely, Ray (1995), Sociology and Development: The Impasse and Beyond. London: UCL Press.
Lanier,M.M,&Henry,S.(2004).Essentialcriminology ,2nd ed. Boulder, CO: Westview Press
Longstreet,W.S.(2003).Earlypostmodernisminsocial education: Revisiting “Decision making: The heart of social studies instruction!” Social Studies, 94, 11–15.
McLaughlin, Eugene and john Muncie (2001), The sage Dictionary of Criminology, sage publication ,
Milovanovic, D. (1997) Postmodern Criminology, New York: Garland Publishing
Milovanovic,D. (2007). Legalistic definition of crime and an alternative view. available at:
http://anali.ius.bg.ac.rs/Annals%202006/Annals%202006%20078-086.pdf.
Morrison, Warne (1995), Theoretical criminology: from Modernity to Postmodernism, Cavendish publishing limited, Routledge-Cavendish;1 edition
Russell, Stuart. (1997). The failure of postmodern criminology , Critical Criminology, Autumn, 1997, Volume 8, Issue 2, pp 61-90 , Kluwer Academic Publishers-Plenum Publishers
Sandu, A., (2010) Constructive-Postmodern Approaches on the Philosophy of Law, Postmodern Openings, Year 1, Vol 3, September, 2010, pp: 23-34
Scarton,P. and Chadwick,K.(1991) The theoretical and political priorities of critical criminology, in K.Stenson and D.cowell(eds) The politics of crime control. London: Sage.
Streissguth, Tom (2003). HateCrimes (Library in a Book). Facts on File, Inc.
Madfis, Eric (2014), Postmodern Criminology, http://www.academia.edu /5294360/Postmodern_Criminology_-_Madfis_2014
https://www.ncjrs.gov/App/Publications/abstract.aspx?ID=117984 (National criminal justice reference service)
New York State Hate Crime Act 2000, Article 485 of the New York State Penal Law (www.assembly.state.ny.us/leg/?cl=82&a=81).